وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
آیا مؤذن اول افطار کند و بعد اذان دهد و یا بعد از اذان خودش افطار نماید؟
الحمدلله،
معیار و ملاک اصلی برای شروع و جواز افطار، در حقیقت غروب خورشید است، چنانکه پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «إذَا أَقْبَلَ اللَّیْلُ مِنْ هَهُنَا وَأَدْبَرَ النَّهَارُ مِنْ هَهُنَا وَغَرَبَتِ الشَّمْسُ فَقَدْ أَفْطَرَ الصَّائِمُ» بخاری (۱۹۵۴) ومسلم (۱۱۰۰).
یعنی: هر گاه شب از این سمت ( مشرق ) شروع شود و روز از این سمت ( مغرب ) به پایان برسد وخورشید نیز غروب کند وقت افطار روزه دار فرا رسیده است.
از طرفی یکی از سنتهای نبوی در امر روزه اینست که در افطار آن تعجیل شود، چنانکه از سهل بن سعد روایت شده که گفت: رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لا یَزَالُ النَّاسُ بِخَیْرٍ مَا عَجَّلُوا الْفِطْرَ». (بخاری:۱۹۵۷)
یعنی: «مردم تا زمانی در خیر، بسر میبرند که در افطار نمودن، عجله کنند». (یعنی بلا فاصله پس از غروب آفتاب، افطار نمایند).
ابن عبدالبر رحمه الله می گوید: «از جمله سنت (نبوی) تعجیل در افطار و تاخیر در سحری است، و تعجیل باید پس از اطمینان از ناپدید شدن خورشید باشد، و برای کسی که شک دارد که آیا خورشید ناپدید شده یا خیر؟ جایز نیست افطار کند، زیرا (عبادت) فرض به یقین نیاز دارد و جز با یقین خارج نمی گردد».” التمهید ” (۲۱ / ۹۷ ، ۹۸ ) .
و اما مؤذن: اگر افرادی منتظر اذانش هستند تا هرچه زودتر افطار کنند، در اینحالت باید بدون تاخیر به اذان گفتن مبادرت ورزد تا موجب تاخیر افطار مردم نشود، چرا که تاخیر افطار خلاف سنت نبوی است. مگر آنکه مؤذن به خوردن یا نوشیدن چیز ساده ای قناعت کند – مانند نوشیدن اندکی آب – که در اینحالت ایرادی ندارد و سپس اذان دهد.
اما اگر کسی منتظر اذان او نیست، مثلا مؤذن به تنهایی در صحرایی است و فقط برای خودش اذان می دهد، و یا برای دسته ای از مردم که نزد وی حضور دارند اذان می دهد (مانند دسته ای از مسافرین) در اینحالت ایرادی ندارد که قبل از اذان افطار کند، زیرا همراهانش با خود مؤذن می توانند افطار کنند و منتظر اذانش نیستند، و بعداً مؤذن اذان داده و نمازشان را بخوانند.
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین