ارکان ایمان به قدر

ایمان به قدر شامل چهار امر است:
۱- ایمان بر اینکه الله متعال نسبت به همه چیز علم کلی و جزیی دارد: نسبت به آن چیزی که به فعل او بستگی دارد علم دارد مانند خلق، تدبیر، و زنده کردن و میراندن و مانند آن، یا آنچه که بر فعل مخلوقات متعلق است از قبیل اقوال انسان و افعالش و احوال او و احوال حیوانات و نباتات و جمادات و الله متعال نسبت به همه چیز به طور کامل علم دارد. همان‌طور که می‌فرماید: ﴿ٱللَّهُ ٱلَّذِی خَلَقَ سَبۡعَ سَمَٰوَٰتٖ وَمِنَ ٱلۡأَرۡضِ مِثۡلَهُنَّۖ یَتَنَزَّلُ ٱلۡأَمۡرُ بَیۡنَهُنَّ لِتَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ کُلِّ شَیۡءٖ قَدِیرٞ وَأَنَّ ٱللَّهَ قَدۡ أَحَاطَ بِکُلِّ شَیۡءٍ عِلۡمَۢا١٢﴾ [الطلاق: ۱۲] «الله است که هفت آسمان را آفرید و از زمین [نیز] همانند آن‌ها را [آفرید]؛ و فرمان [الله] پیوسته در میان آن‌ها نازل می‌شود، تا بدانید که الله بر همه چیز تواناست، و اینکه علم الله بر همه چیز احاطه دارد».
۲- ایمان به اینکه الله متعال همه رخدادها و حوادثی که متعلق به مخلوقات است از قبیل احوال و رزق و اجل و… را ثبت نموده است. الله متعال کمیت و کیفیت و زمان و مکان را ثبت نموده است. هیچ تغییر و تحول و افزایش و کاهشی بدون امر و اراده‌ی الله صورت نمی‌گیرد. الله متعال می‌فرماید: ﴿أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ یَعۡلَمُ مَا فِی ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّ ذَٰلِکَ فِی کِتَٰبٍۚ إِنَّ ذَٰلِکَ عَلَى ٱللَّهِ یَسِیرٞ٧٠﴾ [الحج: ۷۰] «آیا ندانسته‌ای که الله آنچه را در آسمان و زمین است می‌داند؟ بی‌گمان [همۀ] این‌ها در کتابی [ثبت] است. مسلماً این [کار،] بر الله آسان است».
عبدالله بن عمر و بن عاص ب روایت می‌کند که پیامبر الله ج فرموده: «کَتَبَ اللهُ مَقَادِیرَ الْخَلَائِقِ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِخَمْسِینَ أَلْفَ سَنَهٍ قَالَ: وَعَرْشُهُ عَلَى الْمَاءِ»
«یعنی الله همه‌ی مقدار و اندازه‌ها را پنجاه هزار سال قبل از آفریدن زمین و آسمان نوشته است. سپس فرمود: در آن هنگام عرش الله بر روی آب قرار گرفته بود».
۳- ایمان به اینکه همه کاینات در مشیت و اراده‌ی الله هستند. همه چیز به مشیت الهی واقع می‌شود، آنچه اراده نماید به وجود می‌آید و هرچه نخواهد هرگز واقع نمی‌گردد. فرقی ندارد چه به فعل الله متعال مانند خلق و تدبیر و زنده کردن و میراندن و مانند آن، و یا به فعل مخلوقات مانند افعال و اقوال و احوال متعلق باشد. الله تعالی می‌فرماید: ﴿۞وَلَوۡ أَنَّنَا نَزَّلۡنَآ إِلَیۡهِمُ ٱلۡمَلَٰٓئِکَهَ وَکَلَّمَهُمُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَحَشَرۡنَا عَلَیۡهِمۡ کُلَّ شَیۡءٖ قُبُلٗا مَّا کَانُواْ لِیُؤۡمِنُوٓاْ إِلَّآ أَن یَشَآءَ ٱللَّهُ وَلَٰکِنَّ أَکۡثَرَهُمۡ یَجۡهَلُونَ١١١ وَکَذَٰلِکَ جَعَلۡنَا لِکُلِّ نَبِیٍّ عَدُوّٗا شَیَٰطِینَ ٱلۡإِنسِ وَٱلۡجِنِّ یُوحِی بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ زُخۡرُفَ ٱلۡقَوۡلِ غُرُورٗاۚ وَلَوۡ شَآءَ رَبُّکَ مَا فَعَلُوهُۖ فَذَرۡهُمۡ وَمَا یَفۡتَرُونَ١١٢﴾ [الأنعام: ۱۱۱-۱۱۲] «و اگر ما فرشتگان را به سوى آنان مى‌فرستادیم و [حتی] اگر مردگان با آنان به سخن مى‌آمدند و هر چیزى را دسته‌دسته در برابرشان گرد مى‌آوردیم [تا راستگویی‌ پیامبر را گواهی دهند]، باز هم ایمان نمى‌آوردند – مگر اینکه الله بخواهد – ولى بیشتر آنان نادانی می‌کنند. و [ای پیامبر محمد، تو را با دشمنیِ مشرکان آزمودیم و] همچنین برای هر پیامبری، دشمنی از شیاطین انس و جن قرار دادیم که برخی از آنان در نهان، به برخی دیگر سخنان فریبنده [و بی‌اساس] القا می‌کنند و اگر پروردگارت می‌خواست، [هرگز] چنین نمی‌کردند؛ پس آنان را با دروغ‌هایی که می‌بافند واگذار».
۴- ایمان به اینکه الله متعال خالق هر چیزی است: الله متعال همه‌ی کاینات را با ذات و صفات و حرکات به وجود آورده است، به غیر از او آفریننده و پروردگار دیگری نیست. الله متعال می‌فرماید: ﴿ذَٰلِکُمُ ٱللَّهُ رَبُّکُمۡۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ خَٰلِقُ کُلِّ شَیۡءٖ فَٱعۡبُدُوهُۚ وَهُوَ عَلَىٰ کُلِّ شَیۡءٖ وَکِیلٞ١٠٢﴾ [الأنعام: ۱۰۲] «این است الله، پروردگار شما؛ هیچ معبودی [به‌حق] جز او نیست؛ آفرینندۀ همه چیز است؛ پس او را عبادت کنید و [بدانید که] او [مراقب و] کارگزار همه چیز است».