ادب در رابطه با خداوند (۳)

قسم خوردن به خداوند:

فرد مسلمان هرگز به غیر خداوند سوگند نمی‌خورد و سوگند دروغین نیز بر او نمی‌خورد. پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: (إن الله ینهاکم أن تحلفوا بآبائکم، من کان حالفًا فلیحلف بالله أو لیصمت) [متفق علیه] یعنی: «خداوند شما را منع می‌کند از اینکه به پدران تان سوگند بخورید، پس کسی که بایستی سوگند یاد کند باید به خداوند سوگند خورد، یا خاموش شود».

شکر و سپاس خداوند:

خداوند سبحان نعمت‌های فراوانی را بر ما ارزانی داشته است که قابل شمارش و حساب نیستند. درنتیجه مؤمن پیوسته باید با جسم و جان خویش سپاسگزار خداوند باشد. خداوند در سوره‌ی ابراهیم، آیه‌ی: ۷ می‌فرماید: ﴿لَئِن شَکَرۡتُمۡ لَأَزِیدَنَّکُمۡۖ وَلَئِن کَفَرۡتُمۡ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٞ ٧﴾ [إبراهیم: ۷] یعنی: «… که اگر واقعا سپاسگزارى کنید [نعمت] شما را افزون خواهم کرد و اگر ناسپاسى نمایید قطعا عذاب من سخت‏خواهد بود».

توبه و بازگشت به سوی خداوند:

خداوند متعال می‌فرماید: ﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ تُوبُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ تَوۡبَهٗ نَّصُوحًا عَسَىٰ رَبُّکُمۡ أَن یُکَفِّرَ عَنکُمۡ سَیِّ‍َٔاتِکُمۡ وَیُدۡخِلَکُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ﴾ [التحریم: ۸] «اى کسانى که ایمان آورده‏اید به درگاه خدا توبه‏اى راستین کنید امید است که پروردگارتان بدیهایتان را از شما بزداید و شما را به باغهایى که از زیر [درختان] آن جویبارها روان است درآورد».

در جای دیگر می‌فرماید: ﴿وَتُوبُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لَعَلَّکُمۡ تُفۡلِحُونَ ٣١﴾ [النور: ۳۱] معنی آیه: «… اى مؤمنان همگى [از مرد و زن] به درگاه خدا توبه کنید امید که رستگار شوید».

پیامبر صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: (یأیها الناس توبوا إلى الله، فإنی أتوب فی الیوم إلیه مائه مره) [مسلم] «مردم! به سوی توبه کنید، که من روزانه یکصد بار بسویش توبه می‌نمایم».

ادب انسان مسلمان در برابر پروردگارش اینگونه است که به خاطر نعمت‌هایش سپاس گزارده و از او شرم می‌دارد. در بازگشت به سویش صادق است، بر او کاملاً توکل نموده، به رحمت او دل بسته، از عذابش می‌هراسد، به قضا و حکمش راضی بوده، بر بلا و آزمایش او بردباری نموده، جز او را نخوانده و زبانش از ذکر او بازنمی ایستد، جز به او سوگند نخورده و از غیر خداوند یاری نمی‌طلبد، همواره خداوند را حاضر و ناظر دانسته و در آشکار و نهان پاک و بی‌ریا به عبادت پروردگارش می‌پردازد.