اخلاق

اسباب تقویت صبر انسان بر مصیبت‌‌ها

رعایت امور ذیل در صبر بر مصیبتِ‌ از دست دادن فرزندان، خانواده، خویشاوندان و دیگر چیزها، کمک می‌کند: آگاهی داشتن به اینکه مصیبت وارده از پیش در تقدیر الهی تعیین شده است و ناگزیر باید اتفاق می‌افتاد. و یقین داشتن به اینکه الله با صبر کنندگان است و الله صبرکنندگان را دوست دارد. از پاداش صبر بر مصیبت اطلاع داشتن …

بیشتر بخوانید »

شرایط صبر سودمند سه تا است

اول: صبر خالصانه برای رضای الله باشد؛ الله تعالی می‌فرماید: ﴿وَٱلَّذِینَ صَبَرُواْ ٱبۡتِغَآءَ وَجۡهِ رَبِّهِمۡ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰهَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ سِرّٗا وَعَلَانِیَهٗ وَیَدۡرَءُونَ بِٱلۡحَسَنَهِ ٱلسَّیِّئَهَ أُوْلَٰٓئِکَ لَهُمۡ عُقۡبَى ٱلدَّارِ٢٢﴾ [الرعد: ۲۲]: «و کسانی‌ که برای کسب خشنودی پروردگار‌شان شکیبایی کرده‌اند و نماز بر پا داشته‌اند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم، پنهان و آشکارا انفاق کرده‌اند و بدی را …

بیشتر بخوانید »

صبر مشروع بر سه نوع است

صبر بر ادامه طاعات و عبادات .. صبر در خودداری از معاصی و گناهان .. صبر در مقدرات دردناک الهی. هرکس در این سه حالت به خاطر رضای الله صبر کند، صابر حقیقی است و هرکس شرایط را کامل رعایت نماید، از پروردگار کریم خود پاداش بزرگی دریافت خواهد نمود.

بیشتر بخوانید »

هرکس که الله برایش اراده‌ی خیر کند، او را به مصیبت‌هایی گرفتار می‌نماید

هرکس که الله برایش اراده‌ی خیر کند، او را به مصیبت‌هایی گرفتار می‌نماید که پروردگار و مرگ و توبه‌اش را به یاد آورَد و این‌گونه درجاتش را بالا می‌برد و گناهانش را پاک می‌گرداند و بر ثوابش می‌افزاید. ۱- الله تعالی می‌فرماید: ﴿قُل لَّن یُصِیبَنَآ إِلَّا مَا کَتَبَ ٱللَّهُ لَنَا هُوَ مَوۡلَىٰنَاۚ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلۡیَتَوَکَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ۵١﴾ [التوبه: ۵۱]: «بگو: هرگز …

بیشتر بخوانید »

فضایل و ثواب صبر

فرد مؤمن همواره از الله عافیت و سلامتی می‌خواهد و هرگز گرفتاری و مصیبت نمی‌خواهد. اما وقتی به مصیبتی گرفتار شود، صبر می‌کند و از پروردگارش امید پاداش دارد. هرکس صبر کند و بر صبر تمرین نماید، الله به او صبر می‌دهد و یاریش می‌کند و از او خشنود می‌شود و بنده را نیز راضی می‌گرداند. ۱- الله تعالی می‌فرماید: …

بیشتر بخوانید »

چه کسانی با سخت‌ترین مصیبت‌ها روبرو می‌شوند؟

از همه مردم، پیامبران بیش‌تر به مصیبت‌ها گرفتار شده‌اند و سپس بهترین و بهترین‌ها، هر فرد مؤمنی بر حسب میزان پایبندی به دینش مورد آزمایش قرار می‌گیرد. به این ترتیب هرکس در دین خود محکم‌تر و پایبندتر باشد، مصیبت‌هایش سخت‌تر خواهد بود و هرکس بیش‌تر مصیبت‌ و مشکل ببیند، پاداش و ثوابش بیش‌تر و بزرگ‌تر خواهد بود. آری، پیامبران و …

بیشتر بخوانید »

به صبر کنندگان مژده بده

ما از آنِ الله هستیم و به سوی او برمی‌گردیم تا به هرکس هر عملی انجام داده پاداش و سزا دهد، پس باید استقامت، شکیبایی و درخواست پاداش نمود تا در دنیا با امنیت زندگی کنیم و در آخرت پاداش بزرگی دریافت نماییم و به رضوان و خشنودی پروردگار و کامیابی در همراهی و محبت الله برسیم و به صبر …

بیشتر بخوانید »

فقه (رعایت عقیده‌ی صحیح در) مصیبت‌ها

هیچ مصیبتی در جان، مال، خانواده و نظام هستی به کسی نمی‌رسد مگر به تقدیر و قضای الهی که از پیش الله آن را می‌دانسته، قلم آن را نوشته و اراده‌ی الله بر آن رفته و حکمت الهی آن را ایجاب می‌کرده است و هیچ تقدیم و تأخیری در این نیست. آری، هیچ قدرت و عاملی وجود ندارد که آنچه …

بیشتر بخوانید »

توجه نمودن به زینت و نظافت

عَنْ أَبِی الْأَحْوَصِ، عَنْ أَبِیهِ، قَالَ: أَتَیْتُ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم فِی ثَوْبٍ دُونٍ، فَقَالَ: «أَلَکَ مَالٌ؟» قَالَ: نَعَمْ، قَالَ: «مِنْ أَیِّ الْمَالِ؟» قَالَ: قَدْ آتَانِی اللَّهُ مِنَ الإِبِلِ، وَالْغَنَمِ، وَالْخَیْلِ، وَالرَّقِیقِ، قَالَ: «فَإِذَا آتَاکَ اللَّهُ مَالًا فَلْیُرَ أَثَرُ نِعْمَهِ اللَّهِ عَلَیْکَ، وَکَرَامَتِهِ».[۱] ابو اَحوَص از پدرش نقل می‌کند که گفت: با لباس‌هایی نامرتب نزد پیامبر صلی الله علیه …

بیشتر بخوانید »

نگاه نکردن به خانه دیگری بدون اجازه‌اش

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «لَوْ أَنَّ رَجُلًا اطَّلَعَ عَلَیْکَ بِغَیْرِ إِذْنٍ، فَخَذَفْتَهُ بِحَصَاهٍ، فَفَقَأْتَ عَیْنَهُ مَا کَانَ عَلَیْکَ مِنْ جُنَاحٍ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه می‌گوید: شنیدم که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «اگر کسی بدون اجازه، به داخل خانه‌ات نگاه کرد و تو با پرتاب سنگریزه؛ چشمش را …

بیشتر بخوانید »

در گوشی صحبت نکردن دو نفر مگر با اجازه نفر سوم

عَنْ عَبْدِ اللهِ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم: «إِذَا کُنْتُمْ ثَلَاثَهً، فَلَا یَتَنَاجَى اثْنَانِ دُونَ صَاحِبِهِمَا، فَإِنَّ ذَلِکَ یُحْزِنُهُ».[۱] عبدالله بن مسعود رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «هرگاه سه نفر با هم باشند، دو نفر از آن‌ها نباید بدون (رضایت و در حضورِ) شخص سوم، با یکدیگر درِگوشی سخن …

بیشتر بخوانید »

هرگاه از اسم اجازه خواهنده پرسیده شد چه بگوید؟

عَنْ أُمَّ هَانِئٍ رضی الله عنها بِنْتَ أَبِی طَالِبٍقَالَتْ: ذَهَبْتُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم عَامَ الفَتْحِ، فَوَجَدْتُهُ یَغْتَسِلُ وَفَاطِمَهُ ابْنَتُهُ تَسْتُرُهُ، قَالَتْ: فَسَلَّمْتُ عَلَیْهِ، فَقَالَ: «مَنْ هَذِهِ» فَقُلْتُ: أَنَا أُمُّ هَانِئٍ بِنْتُ أَبِی طَالِبٍ.[۱] امّ هانى رضی الله عنها دختر ابوطالب می‌گوید: در سال فتح مکه، پیش رسول الله صلی الله علیه وسلم رفتم، دیدم که غسل …

بیشتر بخوانید »

کسی‌که اجازه می‌خواهد کجا بایستد

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُسْرٍ رضی الله عنه قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم إِذَا أَتَى بَابَ قَوْمٍ لَمْ یَسْتَقْبِلِ الْبَابَ مِنْ تِلْقَاءِ وَجْهِهِ، وَلَکِنْ مِنْ رُکْنِهِ الْأَیْمَنِ، أَوِ الْأَیْسَرِ، وَیَقُولُ: «السَّلَامُ عَلَیْکُمْ، السَّلَامُ عَلَیْکُمْ».[۱] عبدالله بن بسر رضی الله عنه می‌گوید: هرگاه رسول الله صلی الله علیه وسلم درِ خانه کسی می‌آمد روبروی در نمی‌ایستاد بلکه سمت …

بیشتر بخوانید »

چگونگی اجازه خواستن

عَنْ أبِی مُوسَى رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم: «إِذَا اسْتَأْذَنَ أَحَدُکُمْ ثَلَاثًا، فَلَمْ یُؤْذَنْ لَهُ، فَلْیَرْجِعْ».[۱] ابوموسی اشعری رضی الله عنه روایت می‌کند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «هرگاه یکی از شما سه بار اجازه ورود خواست، و به او اجازه داده نشد، باید برگردد». عَنْ رِبْعِیٍّ، قَالَ: حَدَّثَنَا رَجُلٌ مَنْ …

بیشتر بخوانید »

آداب داخل شدن در منزل‌ها

الله متعال می‌فرماید: ﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تَدۡخُلُواْ بُیُوتًا غَیۡرَ بُیُوتِکُمۡ حَتَّىٰ تَسۡتَأۡنِسُواْ وَتُسَلِّمُواْ عَلَىٰٓ أَهۡلِهَاۚ ذَٰلِکُمۡ خَیۡرٞ لَّکُمۡ لَعَلَّکُمۡ تَذَکَّرُونَ٢٧﴾ [النور: ۲۷]. «ای کسانی ‌که ایمان آورده‌اید، به خانه‌هایی جز خانه‌های خود وارد نشوید؛ مگر اینکه اجازه بگیرید و بر اهالی آن [خانه] سلام کنید. این [کار،] برای شما بهتر است؛ باشد که پند گیرید». و الله متعال می‌فرماید: …

بیشتر بخوانید »

مراعات کردن آداب سفر

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الخُدْرِیِّ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «إِیَّاکُمْ وَالجُلُوسَ بِالطُّرُقَاتِ» فَقَالُوا: یَا رَسُولَ اللَّهِ، مَا لَنَا مِنْ مَجَالِسِنَا بُدٌّ نَتَحَدَّثُ فِیهَا، فَقَالَ: «إِذْ أَبَیْتُمْ إِلَّا المَجْلِسَ، فَأَعْطُوا الطَّرِیقَ حَقَّهُ» قَالُوا: وَمَا حَقُّ الطَّرِیقِ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «غَضُّ البَصَرِ، وَکَفُّ الأَذَى، وَرَدُّ السَّلاَمِ، وَالأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ، وَالنَّهْیُ عَنِ المُنْکَرِ».[۱] از ابوسعید خدری رضی الله عنه …

بیشتر بخوانید »

مسافرت با رفیقان نیکو

عَنْ أَبِی مُوسَى رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «مَثَلُ الْجَلِیسِ الصَّالِحِ وَالسَّوْءِ، کَحَامِلِ الْمِسْکِ وَنَافِخِ الْکِیرِ، فَحَامِلُ الْمِسْکِ: إِمَّا أَنْ یُحْذِیَکَ، وَإِمَّا أَنْ تَبْتَاعَ مِنْهُ، وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ مِنْهُ رِیحًا طَیِّبَهً، وَنَافِخُ الْکِیرِ: إِمَّا أَنْ یُحْرِقَ ثِیَابَکَ، وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ رِیحًا خَبِیثَهً».[۱] ابوموسی رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلمفرمود: «مثال همنشینِ نیک و …

بیشتر بخوانید »

از نیکان طلب توصیه نمودن

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَجُلًا قَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُسَافِرَ فَأَوْصِنِی، قَالَ: «عَلَیْکَ بِتَقْوَى اللَّهِ، وَالتَّکْبِیرِ عَلَى کُلِّ شَرَفٍ»، فَلَمَّا أَنْ وَلَّى الرَّجُلُ، قَالَ: «اللَّهُمَّ اطْوِ لَهُ الأَرْضَ، وَهَوِّنْ عَلَیْهِ السَّفَرَ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه می‌گوید: مردی عرض کرد: ای رسول الله! می‌خواهم به سفر بروم؛ مرا توصیه فرما. فرمود: «به رعایت تقوای الهی …

بیشتر بخوانید »

فریب ندادن و دروغ نگفتن

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلممَرَّ عَلَى صُبْرَهِ طَعَامٍ فَأَدْخَلَ یَدَهُ فِیهَا، فَنَالَتْ أَصَابِعُهُ بَلَلًا فَقَالَ: «مَا هَذَا یَا صَاحِبَ الطَّعَامِ؟» قَالَ أَصَابَتْهُ السَّمَاءُ یَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «أَفَلَا جَعَلْتَهُ فَوْقَ الطَّعَامِ کَیْ یَرَاهُ النَّاسُ، مَنْ غَشَّ فَلَیْسَ مِنِّی».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که رسول الله صلی الله علیه …

بیشتر بخوانید »

عدالت در همه حالت‌ها

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَیۡلٞ لِّلۡمُطَفِّفِینَ١ ٱلَّذِینَ إِذَا ٱکۡتَالُواْ عَلَى ٱلنَّاسِ یَسۡتَوۡفُونَ٢ وَإِذَا کَالُوهُمۡ أَو وَّزَنُوهُمۡ یُخۡسِرُونَ٣ أَلَا یَظُنُّ أُوْلَٰٓئِکَ أَنَّهُم مَّبۡعُوثُونَ۴ لِیَوۡمٍ عَظِیمٖ۵ یَوۡمَ یَقُومُ ٱلنَّاسُ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ۶﴾ [المطففین: ۱-۶]. «وای بر کم‌فروشان! کسانی‌ که چون [برای خود] از مردم پیمانه می‌کنند، حق خود را کامل می‌گیرند، و هنگامی ‌که [می‌خواهند] برای آنان پیمانه یا وزن کنند، کم می‌گذارند. آیا …

بیشتر بخوانید »

آسان‌گیری در خرید و فروش

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِاللَّهِ رضی الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «رَحِمَ اللَّهُ رَجُلاً سَمْحًا إِذَا بَاعَ وَإِذَا اشْتَرَى وَإِذَا اقْتَضَى».[۱] از جابر بن عبدالله رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «الله بر بنده‌ای رحم می‌کند که هنگام خرید و فروش و طلب حق خود، آسان‌گیر باشد». [۱]– بخاری حدیث شماره …

بیشتر بخوانید »

پرهیز از راه رفتن متکبرانه

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَلَا تُصَعِّرۡ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمۡشِ فِی ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٖ١٨ وَٱقۡصِدۡ فِی مَشۡیِکَ وَٱغۡضُضۡ مِن صَوۡتِکَۚ إِنَّ أَنکَرَ ٱلۡأَصۡوَٰتِ لَصَوۡتُ ٱلۡحَمِیرِ١٩﴾ [لقمان: ۱۸-۱۹]. «و [با بی‌اعتنایی] از مردم روی نگردان و مغرورانه در زمین راه نرو. به راستی که الله هیچ متکبر فخرفروشی را دوست ندارد. و [در منش و رفتارت] …

بیشتر بخوانید »

نینداختن آب دهان به جهت قبله در راه و جز آن

عَنْ حُذَیْفَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «مَنْ تَفَلَ تُجَاهَ الْقِبْلَهِ جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ تَفْلُهُ بَیْنَ عَیْنَیْهِ»[۱]. حذیفه رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم نقل می‌نمایند که فرمود: «هرکس به سوی قبله آب دهان بیندازد؛ روز قیامت در حالی می‌آید که آب دهانش میان دو چشمش (یعنی بر پیشانی‌اش) خواهد …

بیشتر بخوانید »

عدم قضای حاجت در مسیر راه

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «اتَّقُوا اللَّعَّانَیْنِ» قَالُوا: وَمَا اللَّعَّانَانِ یَا رَسُولَ اللهِ؟ قَالَ: «الَّذِی یَتَخَلَّى فِی طَرِیقِ النَّاسِ، أَوْ فِی ظِلِّهِمْ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه روایت می‌کند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «از دو کار که باعث لعنت انسان می‌شوند، پرهیز کنید». صحابه پرسیدند: آن دو کار …

بیشتر بخوانید »

خوردن با خدمتکار

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا أَتَى أَحَدَکُمْ خَادِمُهُ بِطَعَامِهِ، فَإِنْ لَمْ یُجْلِسْهُ مَعَهُ، فَلْیُنَاوِلْهُ أُکْلَهً أَوْ أُکْلَتَیْنِ، أَوْ لُقْمَهً أَوْ لُقْمَتَیْنِ، فَإِنَّهُ وَلِیَ حَرَّهُ وَعِلاَجَهُ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «هرگاه خدمت‌گزار یکی از شما، برایش غذا آورد، اگر او را …

بیشتر بخوانید »

ندمیدن در نوشیدنی

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ رضی الله عنه أَنَّهُ قَالَ: نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم عَنِ الشُّرْبِ مِنْ ثُلْمَهِ الْقَدَحِ، وَأَنْ یُنْفَخَ فِی الشَّرَابِ.[۱] ابوسعید خدری می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم از نوشیدن از لبه شکسته ظرف و دمیدن در نوشیدنی نهی کرد. [۱]– صحیح؛ ابوداود حدیث شماره ۳۷۲۲ و ترمذی حدیث شماره ۱۸۸۷ با لفظ ابوداود

بیشتر بخوانید »

تعریف کردن از غذایی که می‌خورد

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم سَأَلَ أَهْلَهُ الْأُدُمَ، فَقَالُوا: مَا عِنْدَنَا إِلَّا خَلٌّ، فَدَعَا بِهِ، فَجَعَلَ یَأْکُلُ بِهِ، وَیَقُولُ: «نِعْمَ الْأُدُمُ الْخَلُّ، نِعْمَ الْأُدُمُ الْخَلُّ».[۱] از جابر بن عبدالله رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم از خانواده‌اش نان خورشی خواست، آن‌ها گفتند جز سرکه، چیزی نداریم، به خواستِ …

بیشتر بخوانید »

جایز است گاهی سیر شد

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: أَصَابَنِی جَهْدٌ شَدِیدٌ. فَلَقِیتُ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ، فَاسْتَقْرَأْتُهُ آیَهً مِنْ کِتَابِ اللَّهِ، فَدَخَلَ دَارَهُ وَفَتَحَهَا عَلَیَّ. فَمَشَیْتُ غَیْرَ بَعِیدٍ فَخَرَرْتُ لِوَجْهِی مِنَ الْجَهْدِ وَالْجُوعِ. فَإِذَا رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَائِمٌ عَلَى رَأْسِی، فَقَالَ: «یَا أَبَا هُرَیْرَهَ»! فَقُلْتُ: لَبَّیْکَ رَسُولَ اللَّهِ وَسَعْدَیْکَ. فَأَخَذَ بِیَدِی فَأَقَامَنِی وَعَرَفَ الَّذِی بِی. فَانْطَلَقَ بِی إِلَى رَحْلِهِ، …

بیشتر بخوانید »

زیاد نخوردن

عَنْ ابْنِ عُمَرَ رضی الله عنهما عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «الْکَافِرُ یَأْکُلُ فِی سَبْعَهِ أَمْعَاءٍ، وَالْمُؤْمِنُ یَأْکُلُ فِی مِعًى وَاحِدٍ».[۱] از ابن عمر رضی الله عنهما روایت شده که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «کافر در هفت معده غذا می‌خورَد و مؤمن در یک معده». (غالبا این‌گونه است که مؤمن بدون حرص و ولع و کم …

بیشتر بخوانید »

عیب نگرفتن از غذا

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ قَالَ: «مَا عَابَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم طَعَامًا قَطُّ، إِنِ اشْتَهَاهُ أَکَلَهُ، وَإِنْ کَرِهَهُ تَرَکَهُ».[۱] ابوهریره می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم هیچ‌گاه از هیچ غذایی ایراد نگرفت؛ اگر موردِ علاقه‌اش بود، می‌خورد و اگر دوست نداشت، آن را ترک می‌کرد و نمی‌خورد. [۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۵۴۰۹ و مسلم حدیث شماره ۲۰۶۴ با لفظ …

بیشتر بخوانید »

بسم الله گفتن هنگام غذا و خوردن از جلوی خویش

عَنْ عُمَرَ ابْنِ أَبِی سَلَمَهَ قَالَ: کُنْتُ غُلامًا فِی حَجْرِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم، وَکَانَتْ یَدِی تَطِیشُ فِی الصَّحْفَهِ، فَقَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «یَا غُلامُ، سَمِّ اللَّهَ، وَکُلْ بِیَمِینِکَ، وَکُلْ مِمَّا یَلِیکَ». فَمَا زَالَتْ تِلْکَ طِعْمَتِی بَعْدُ.[۱] عمر بن ابی سلمه می‌گوید: پسر بچه بودم و در آغوش رسول الله صلی الله علیه وسلم قرار …

بیشتر بخوانید »

زهد رسول الله صلی الله علیه وسلم

عَنْ أبِی هُرَیْرَهَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «اللَّهُمَّ ارْزُقْ آلَ مُحَمَّدٍ قُوتاً».[۱] ابوهریره روایت می‌کند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «یا الله! روزیِ خانواده محمد را به اندازه سدّ رَمَق قرار بده». عَنْ عَائِشَهَ قَالَتْ: مَا شَبِعَ آلُ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه وسلم مُنْذُ قَدِمَ الْمَدِینَهَ مِنْ طَعَامِ الْبُرِّ ثَلاثَ لَیَالٍ تِبَاعًا حَتَّى قُبِضَ.[۲] عایشه …

بیشتر بخوانید »

خوشروی رسول الله با مردم

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ: إِنْ کَانَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم لَیُخَالِطُنَا حَتَّى یَقُولَ لأَخٍ لِی صَغِیرٍ: «یَا أَبَا عُمَیْرٍ! مَا فَعَلَ النُّغَیْرُ؟».[۱] انس بن مالک می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم به اندازه‌ای با ما نشست و برخاست داشت که (شوخی می‌کرد و) به برادر کوچکم می‌فرمود: «ای ابوعمیر! حال نُغَیر چطور است»؟ (نُغیر، پرندۀ کوچکی بود که ابوعمیر با …

بیشتر بخوانید »

شفقت و دلسوزی رسول الله برای امتش

الله متعال می‌فرماید: ﴿لَقَدۡ جَآءَکُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِکُمۡ عَزِیزٌ عَلَیۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِیصٌ عَلَیۡکُم بِٱلۡمُؤۡمِنِینَ رَءُوفٞ رَّحِیمٞ١٢٨﴾ [التوبه: ۱۲۸]. «یقیناً پیامبری از [میان] خود شما به سویتان آمد که رنج‌دیدنتان بر او [گران و] دشوار است و بر [هدایت] شما سخت اصرار دارد و [نسبت] به مؤمنان، دلسوز [و] مهربان است». عَنْ جَابِرٍ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه …

بیشتر بخوانید »

خشم پیامبر در برابر اوامر الله متعال

عَنْ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ: «إنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَذَاباً یَوْمَ الْقِیَامَهِ المُصَوِّرُونَ».[۱] از ابن مسعود روایت است که گفت: از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که می‌فرمود: «سخت‌ترین عذاب را روز قیامت، تصویرگران دارند». عَنْ أَبِی مَسْعُودٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: أَتَى رَجُلٌ النَّبِیَّ ج فَقَالَ: إِنِّی لَأَتَأَخَّرُ عَنْ صَلاَهِ الغَدَاهِ، مِنْ أَجْلِ فُلاَنٍ …

بیشتر بخوانید »

گریه رسول الله صلی الله علیه وسلم

عَنْ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ: قَالَ لِی النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم: «اقْرَأْ عَلَیَّ»، قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، آقْرَأُ عَلَیْکَ، وَعَلَیْکَ أُنْزِلَ، قَالَ: «نَعَمْ» فَقَرَأْتُ سُورَهَ النِّسَاءِ حَتَّى أَتَیْتُ إِلَى هَذِهِ الآیَهِ: ﴿فَکَیۡفَ إِذَا جِئۡنَا مِن کُلِّ أُمَّهِۢ بِشَهِیدٖ وَجِئۡنَا بِکَ عَلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِ شَهِیدٗا۴١﴾ [النساء: ۴۱]. قَالَ: «حَسْبُکَ الْآنَ» فَالْتَفَتُّ إِلَیْهِ، فَإِذَا عَیْنَاهُ تَذْرِفَانِ.[۱] از ابن مسعود س روایت شده که گفت: …

بیشتر بخوانید »

خنده رسول الله

عَنْ عَائِشَهَ قَالَتْ: مَا رَأَیْتُ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم مُسْتَجْمِعًا قَطُّ ضَاحِکًا، حَتَّى أَرَى مِنْهُ لَهَوَاتِهِ، إِنَّمَا کَانَ یَتَبَسَّمُ.[۱] از عایشه روایت شده است که فرمود: هرگز پیامبر صلی الله علیه وسلم را ندیدم که در خندیدن به اندازه‌ای زیاده‌روی کند – و دهانش را باز نماید- که داخل دهانش دیده شود؛ بلکه هنگام خندیدن، فقط تبسم می‌فرمود». عَنْ جَرِیرٍ قَالَ: …

بیشتر بخوانید »

رحمت پیامبر صلی الله علیه وسلم

الله متعال می‌فرماید: ﴿فَبِمَا رَحۡمَهٖ مِّنَ ٱللَّهِ لِنتَ لَهُمۡۖ وَلَوۡ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ ٱلۡقَلۡبِ لَٱنفَضُّواْ مِنۡ حَوۡلِکَۖ فَٱعۡفُ عَنۡهُمۡ وَٱسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ وَشَاوِرۡهُمۡ فِی ٱلۡأَمۡرِۖ فَإِذَا عَزَمۡتَ فَتَوَکَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلۡمُتَوَکِّلِینَ١۵٩﴾ [آل عمران: ۱۵۹]. «[ای پیامبر،]  به [سببِ] رحمت الهی است که تو با آنان [= اصحاب،] نرم‌خو [و مهربان] شدی؛ و اگر تندخو و سنگدل بودی، قطعاً …

بیشتر بخوانید »

عفو و گذشت رسول الله

الله متعال می‌فرماید: ﴿فَبِمَا نَقۡضِهِم مِّیثَٰقَهُمۡ لَعَنَّٰهُمۡ وَجَعَلۡنَا قُلُوبَهُمۡ قَٰسِیَهٗۖ یُحَرِّفُونَ ٱلۡکَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِۦ وَنَسُواْ حَظّٗا مِّمَّا ذُکِّرُواْ بِهِۦۚ وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَىٰ خَآئِنَهٖ مِّنۡهُمۡ إِلَّا قَلِیلٗا مِّنۡهُمۡۖ فَٱعۡفُ عَنۡهُمۡ وَٱصۡفَحۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِینَ١٣﴾ [المائده: ۱۳]. «پس به [سزای] پیمان‌شکنی‌شان، آنان را از رحمت خویش دور ساختیم و دل‌هایشان  را سخت گرداندیم؛ [زیرا با تغییرِ لفظ و تأویلِ معنا] …

بیشتر بخوانید »

شجاعت رسول الله

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ: «کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم أَحْسَنَ النَّاسِ، وَکَانَ أَجْوَدَ النَّاسِ، وَکَانَ أَشْجَعَ النَّاسِ» وَلَقَدْ فَزِعَ أَهْلُ الْمَدِینَهِ ذَاتَ لَیْلَهٍ، فَانْطَلَقَ نَاسٌ قِبَلَ الصَّوْتِ، فَتَلَقَّاهُمْ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم رَاجِعًا، وَقَدْ سَبَقَهُمْ إِلَى الصَّوْتِ، وَهُوَ عَلَى فَرَسٍ لِأَبِی طَلْحَهَ عُرْیٍ، فِی عُنُقِهِ السَّیْفُ وَهُوَ یَقُولُ: «لَمْ تُرَاعُوا، لَمْ تُرَاعُوا» قَالَ: «وَجَدْنَاهُ بَحْرًا، أَوْ إِنَّهُ …

بیشتر بخوانید »

بخشش پیامبر

عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم، أَجْوَدَ النَّاسِ، وَکَانَ أَجْوَدُ مَا یَکُونُ فِی رَمَضَانَ، حِینَ یَلْقَاهُ جِبْرِیلُ وَکَانَ یَلْقَاهُ فِی کُلِّ لَیْلَهٍ مِنْ رَمَضَانَ، فَیُدَارِسُهُ القُرْآنَ فَلَرَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم أَجْوَدُ بِالْخَیْرِ مِنَ الرِّیحِ الْمُرْسَلَهِ».[۱] ابن عباس می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم سخاوتمندترین مردم بود و در رمضان، هنگامی‌که جبرئیل نزدش می‌آمد، از …

بیشتر بخوانید »

اخلاق زیبای پیامبر

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَإِنَّکَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِیمٖ۴﴾ [القلم: ۴]. «و یقیناً تو اخلاقِ بسیار نیکو و والایی داری». عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو ب قَالَ: لَمْ یَکُنِ النَّبِیُّ ج فَاحِشًا، وَلَا مُتَفَحِّشًا، وَکَانَ یَقُولُ: «إِنَّ مِنْ خِیَارِکُمْ أَحْسَنَکُمْ أَخْلاقًا».[۱] عبد الله بن عمرو می‌گوید: : پیامبر صلی الله علیه وسلم در ذات و در رفتارش بداخلاق نبود و می‌فرمود: «بهترین شما، کسانی هستند …

بیشتر بخوانید »

خوش اخلاق‌ترین مردم

بهترین، ساده‌ترین و آسان‌ترین راه برای آراسته شدن به اخلاق نیکو، اقتدا به پیامبری است که اخلاقش قرآن بود، و نیکو‌ترین فرد از نظر خلقت و اخلاق بود. به محرومان می‌بخشید و از ستمکاران در گذر می‌نمود و صله رحم می‌نمود و با کسی‌که با او قطع رابطه خویشاوندی می‌کرد خویشاوندی می‌کرد، و با کسی‌که به او بدی می‌کرد نیکی …

بیشتر بخوانید »

فضیلت اخلاق نیکو (۳)

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ: لَمْ یَکُنِ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم فَاحِشًا، وَلَا مُتَفَحِّشًا، وَکَانَ یَقُولُ: «إِنَّ مِنْ خِیَارِکُمْ أَحْسَنَکُمْ أَخْلَاقًا».[۱] عبدالله بن عمرو می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم در ذات و در رفتارش بداخلاق نبود و می‌فرمود: «بهترین شما، کسانی هستند که خوش اخلاق‌ترند». عَنْ أَبِی الدَّرْدَاءِ  عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «مَا مِنْ شَیْءٍ أَثْقَلُ فِی …

بیشتر بخوانید »

فضیلت اخلاق نیکو (۲)

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَسَارِعُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَهٖ مِّن رَّبِّکُمۡ وَجَنَّهٍ عَرۡضُهَا ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَٱلۡأَرۡضُ أُعِدَّتۡ لِلۡمُتَّقِینَ١٣٣ ٱلَّذِینَ یُنفِقُونَ فِی ٱلسَّرَّآءِ وَٱلضَّرَّآءِ وَٱلۡکَٰظِمِینَ ٱلۡغَیۡظَ وَٱلۡعَافِینَ عَنِ ٱلنَّاسِۗ وَٱللَّهُ یُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِینَ١٣۴ وَٱلَّذِینَ إِذَا فَعَلُواْ فَٰحِشَهً أَوۡ ظَلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ ذَکَرُواْ ٱللَّهَ فَٱسۡتَغۡفَرُواْ لِذُنُوبِهِمۡ وَمَن یَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ إِلَّا ٱللَّهُ وَلَمۡ یُصِرُّواْ عَلَىٰ مَا فَعَلُواْ وَهُمۡ یَعۡلَمُونَ١٣۵ أُوْلَٰٓئِکَ جَزَآؤُهُم مَّغۡفِرَهٞ مِّن رَّبِّهِمۡ وَجَنَّٰتٞ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ …

بیشتر بخوانید »