اقوال سلف صالح

شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید: مَنْ عَمِلَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ کِتَابِ اللَّهِ وَسُنَّهِ رَسُولِهِ فَقَدْ سَعَى فِی الْأَرْضِ فَسَادًا ترجمه:هر کس در زمین به دنبال عمل به غیر کتاب الله و سنت رسول الله ﷺ باشد،به حقیقت در زمین فساد بر پا نموده است. [مجموع الفتاوى۲۸/۴۷۰].

وعن بعض العلماء: «خوّفوا المؤمنین باللّه، والمنافقین بالسّلطان، والمرائین بالنّاس». بعضی ازعلمای سلف فرموده اند: «مؤمنان از خدا می‌ترسند، و منافقین از سلطان، و ریاکاران از مردم می‌هراسند». [ مختصر شعب الإیمان۹۸]‏

قال أبو سلیمان الدّرانیّ  رحمه الله: «إذا أخلص العبد انقطعت عنه کثره الوساوس والرّیاء». ابو سلیمان دّرانی فرمود: «هرگاه بنده ای به اخلاص برسد، کثرت وسواس و ریاء از وی تمام می‌شود». [  مدارج السالکین۲/۹۶ ]

و قال محمد بن عجلان رحمه الله: «إنما الکلام أربعه: أن تذکر الله، وتقرأ القرآن، وتسأل ‏عن علم فتخبر به، أو تکلم فیما یعنیک من أمر دنیاک». محمد بن عجلان رحمه الله فرمودند: «سخن و کلام (مفید) تنها چهار تا هستند: اینکه ذکر خدا کنی، و قرآن قرائت کنی، و از علمی سوال کنی که بتوانی آنرا به دیگران برسانی، …

قال الفضیل بن عیاض رحمه الله فی قوله تعالى: «إن العمل إذا کان خالصاً ولم یکن صواباً لم یُقبَل، وإذا کان صواباً ولم ‏یکن خالصاً لم یُقبَل، حتى یکون خالصاً صواباً، قال: والخالص إذا کان لله عز وجل ‏والصواب إذا کان على السنه». فضیل بن عیاض رحمه الله فرمود: «هرگاه عمل خالصانه برای خدا باشد ولی درست انجام نشود، پذیرفته …

امام نووی می‏فرماید: «علمای محدث و فقها و اصولیون می‏گویند: بدعت گذاری که با بدعتش کافر می‌شود به اتفاق، روایت او مقبول نیست.» شرح صحیح مسلم (۱/۶۰) و نک: التقریب نووی (ص۳۲۴).

بدعتگر معتقد است که این بدعت او دین است و گمان می‌کند که بر هدایت است و رجوعش از این بدعت، رجوع از حق و دین است؛ به همین خاطر کم پیش می‏آید که توبه کند، برخلاف گناهکاری که می‏داند کارش خطا و معصیت و مخالف با دین است، بنابراین رجوع و توبۀ او امیدوار کننده‏تر است

شیخ الاسلام ابن تیمیه می گوید: «هر کسی‌که ایمان داشته باشد به آنچه به وسیله محمد صلی الله علیه وسلم آورده شده، بهتر از هرکسی است که به آن کفر می‏ورزد، اگر چه که در این شخص که به رسالت پیامبر صلی الله علیه وسلم ایمان دارد، نوعی بدعت هم وجود داشته باشد، فرقی نمی‌کند آن بدعت مربوط به خوارج، …

ابن تیمیه رحمه الله می‏گوید: «قسم به ذات الله به ما امر شده که غیرحق را نگوییم و بدون علم در مورد آن سخن نگوییم و به ما امر شده که عدل و دادگری پیشه سازیم، پس برای ما جایز نیست وقتی که یهودی یا مسیحی –چه رسد به رافضی- سخن حقی بگویند، آن را ترک کنیم یا همۀ آن …

و ابن القیم  رحمه الله می‏گوید: «حق را از کسی‌که آن را می‏گوید قبول کن اگر چه از وی کینه داشته باشی؛ و باطل را بر کسی‌که آن را می‏گوید، رد کن اگرچه آن شخص را دوست داری» مدارج السالکین، (۳/۵۲۲).

ابن قیم می گوید: «اگر هرچه دارای غلط و اشتباه باشد، کلاً ترک شود و نیکی هایش را نادیده بگیرند، تمامی علوم و صنایع فاسد می‌شوند و از بین می‏روند.» مدارج السالکین (۲/۳۹)

ابن القیم  رحمه الله می‏گوید: «… براستی حق و باطل همراه هر طایفه ‏ای است، پس واجب است با آنچه از حق می‏گویند موافقت کنیم و با آنچه از باطل می‏گویند، مخالفت کنیم و اگر خداوند این راه و روش را برای کسی باز کند، براستی که همۀ درب¬های علم و دین را برای وی گشوده است و اسباب و …

شیخ عبدالرحمن السعدی رحمه الله می‏گوید: «بلکه باید همچنان که به نفع دوستتان شهادت می‏دهید پس علیه او هم شهادت بدهید و همچنان که علیه دشمنانتان شهادت می‏دهید، به نفع او هم شهادت بدهید، اگرچه که کافر یا اهل بدعت باشد باز هم واجب است که در مورد او عدالت رعایت شود و حق را از او بپذیرد نه به …

ابن قیم می گوید: «و از جملۀ آن: جایز بودن مجادله و بحث و مناظره با اهل کتاب و بلکه مستحب بودن آن است و بلکه حتی واجب بودن آن است، زمانی‌که امید باشد یکی از آن‌ها مسلمان شود و در اسلام وی مصلحتی برای دین نهفته باشد. همچنین باید بر وی اقامۀ حجت شود و جز شخصی که ناتوان …

عباد بن خواص طی نامه‏ای، بعد از اینکه خطر اهل بدعت را بیان می‏دارد و مخالفان و گمراهان را بخاطر ترک سنّت پیامبر صلی الله علیه وسلم سرزنش می‌کند، در سخنی طولانی می‏گوید: «و وقتی که از بدعت‌ها عیب‏جویی کردید به آن شاخ و برگ ندهید و بزرگتر از آنچه هستند بزرگ جلوه ندهید؛ زیرا فساد اهل بدعت باعث زیاد …

شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله در مورد روافض می فرماید: أَمَّا الْفِتْنَهُ فَإِنَّمَا ظَهَرَتْ فِی الْإِسْلَامِ مِنَ الشِّیعَهِ، فَإِنَّهُمْ أَسَاسُ کُلِّ فِتْنَهٍ وَشَرٍّ، وَهُمْ قُطْبُ رَحَى الْفِتَنِ …لْیَنْظُرْ کُلُّ عَاقِلٍ فِیمَا یَحْدُثُ فِی زَمَانِهِ، وَمَا یَقْرُبُ مِنْ زَمَانِهِ مِنَ الْفِتَنِ وَالشُّرُورِ وَالْفَسَادِ فِی الْإِسْلَامِ، فَإِنَّهُ یَجِدُ مُعْظَمَ ذَلِکَ مِنْ قِبَلِ الرَّافِضَهِ، وَتَجِدُهُمْ مِنْ أَعْظَمِ النَّاسِ فِتَنًا وَشَرًّا، وَأَنَّهُمْ لَا …

امـام ابن القیم رحمه الله: «العمل بغیر إخلاص ولا اقتداء کالمسافر یملأ جرابه رملا یثقله ولا ینفعه» «عمل بدون اخلاص و پیروی، مانند مسافری است که کیف مسافرتی خود را پر از ریگ کرده و جز سنگینی فایده ای برایش نداشته است» [الفوائد ص۴۹]

علامه ابن قیم رحمه الله می فرماید: وما أمر الله عز وجل بأمر إلا وللشیطان فیه نزغتان: إما تقصیر وتفریط، وإما افراط وغلو. فلا یبالی بما ظفر من العبد من الخطیئتین، فإنه یأتی إلى قلب العبد فیستامه، فإن وجد فیه فتوراً وتوانیاً وترخیصاً أخذه من هذه الخطه فثبطه وأقعده وضربه بالکسل والتوانی والفتور، وفتح له باب التأویلات والرجاء وغیر ذلک، …

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید: فَإِنَّ الْفِرْقَهَ النَّاجِیَهَ – أَهْلَ السُّنَّهِ وَالْجَمَاعَهِ -…هُمْ الْوَسَطُ فِی فِرَقِ الْأُمَّهِ کَمَا أَنَّ الْأُمَّهَ هِیَ الْوَسَطُ فِی الْأُمَمِ. فَهُمْ وَسَطٌ فِی (بَابِ صِفَاتِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى) بَیْنَ أَهْلِ التَّعْطِیلِ الْجَهْمِیَّه؛ وَأَهْلِ التَّمْثِیلِ الْمُشَبِّهَهِ. وَهُمْ وَسَطٌ فِی (بَابِ أَفْعَالِ اللَّهِ تَعَالَى) بَیْنَ الْقَدَرِیَّهِ وَالْجَبْرِیَّهِ وَفِی بَابِ (وَعِیدِ اللَّهِ ) بَیْنَ الْمُرْجِئَهِ والوعیدیه: …

ابن تیمیه میگوید: پس اما لفظ غوث و غیاث برای هیچ شخصی شایسته نیست که به کار برده شود بجز خداوند ، پس او غیاث است و جایز نیست به کسی جز الله غوث گفته شود و از او مدد و درخواست جست جز الله ، غوث و غیاث : یعنی : فریاد رس ، یعنی درخواست مدد ؛ یعنی …

شیخ الإسلام إبن تیمیه فمن کان مخلصاً فی أعمال الدین یعملُها لله؛ کان من أولیاء الله المتقین أهل النعیم المقیم . مجموع الفتاوى[۱/۸] هر شخصی که در کارهای دین مخلص باشد و آن ها را برای الله متعال انجام دهد از دوستان متقی الله متعال است و از اهل جنات نعیم مقیم .

عن قیس قال: «رأیت أبا بکر أخذا بطرف لسانه ویقول هذا الذی أوردنی الموارد» قیس می‌گوید: «ابوبکر را در حالی دیدم که کناره‌ ی زبانش را گرفته بود و می‌گفت: این، همان چیزی است که مرا به گناه و عذاب گرفتار می‌سازد». “صفه الصفوه” (۲/۲۵۳)‏.

ابن تیمیه رحمه الله: وهرکس به خود اجازه دهد براینکه گمان کند بعد از پیامبرعلیه صلاه والسلام صحابه مرتد شدند مگر عده کمی از آنها که ۱۰ نفرهم نمیشوند یا عامه صحابه را فاسق بداند در کفر این شخص هیچ شک وگمان و دودلی نیست چون او تکذیب نص قرآن را درجای خود کرده است چون الله تعالی درقرآن ازصحابه …

قال الامام عبدالقادر الجیلانی رحمه الله: ویلک ما تستحی تطلب من غیر الله تعالی و هو اقرب الیک من غیره تطلب من الخلق مالا حاجه بک الیهم…….یا مشرکا بالخلق…..اعرض عنهم فلیس منهم ضر ولا نفع ولا عطاء ولا منع لا تدعی التوحید الله تعالی مع الشرک (فتح الربانی وفیض الرحمانی- طبعه المکتبه العصریه-:۱۲۹/المجلس الثامن والثلاثون) امام عبدالقادر گیلانی رحمه الله …

قال ابن القیم رحمه الله: «طوبى لمن شغله عیبه عن عیوب الناس وویل لمن نسی عیبه وتفرغ لعیوب الناس، فالأول علامه السعاده والثانی علامه الشقاوه».[۱] امام ابن قیم رحمه الله فرمود: ‏«خوشا بحال کسی که پرداختن به عیبش وی را از عیوب مردم غافل کرده، و وای بر آنکسی که عیب خود را فراموش کرده و به عیوب مردم پرداخته، …

مام شافعی رحمه اللّه میفرماید: لو عُذِرَ الجاهل ؛ لأجل جهله لکان الجهل خیراً من العلم اگر برای هر شخص نادان و جاهل به علت نادانی و جهلش  بهانه و عذر بیاورید پس همان نادانی و جهل پسندیده‌تر است از دانایی و علم ألمَــــــــــنْثوُرْ فِی الْقــــــــَواعِد ، لِلزرکشی {بدرالدین محمد بن بهادر الشافعی} مجلد الثانی الصفحه ۱۷

امام شافعی رحمه الله: کسی از امام شافعی سوال کرد علم بر چند نوع است: امام شافعی فرمود: بر دو نوع است. علم عام یا واجب و علم خاص. اگر کسی به حد بلوغ رسیده باشد درآن هیچ عذری وجود ندارد و جهل درمورد آن قابل قبول نیست. علم عام یا واجب مانند علم به واجب بودن نماز و روزه …

ابن تیمیه(رحمه الله) می گوید: ” اذا دخل العدو بلاد الاسلام فلا ریب أنه یجب دفعه علی الاقرب فالاقرب اذ بلاد الاسلام کلها بمنزله البلده الواحده وانه یجب النفیر الیه بلا اذن والده ولاغریم ونصوص احمد صریحه بهذا”(فتاوی الکبری۴/۶۰۸). ترجمه: “هنگامی که دشمن به سرزمین اسلام تجاوز نمود، بدون شک مقابله با دشمن به ترتیب، بر نزدیک ترین آنان واجب …

برخی از  علما‌ی سلف  گفته‌اند: هیچ کرداری_ولو اندک_ نیست که در آن، از انسان دو پرسش صورت نگیرد؛ *اول*؛ چرا آن را انجام دادی؟ *دوم*؛ چگونه و به چه صورتی به آن اقدام نمودی؟ اولی، سوال در مورد اخلاص و دومی، در مورد تبعیت و التزام به سنت است. _ طب القلوب، امام ‌ابن‌القیم رحمه الله تعالی_

عن أنس رضی اللّه عنه قال: «کان أصحاب النّبیّ صلّى اللّه علیه وسلّم إذا تلاقوا تصافحوا، وإذا قدموا من سفر تعانقوا». انس رضی الله عنه فرمود: «اصحاب پیامبر صلی الله علیه وسلم هرگاه همدیگر را ملاقات می‌کردند با هم مصافحه می‌کردند، و هرگاه از سفر باز می‌گشتند معانقه می‌کردند». مصافحه: دست دادن. معانقه: در آغوش گرفتن، به گردن هم دست …

قال عمر رضی الله عنه: «إن الناس لیؤدون إلى الإمام ما أدى الإمام إلى الله، وإن الإمام إذا رتع رتعت الرعیه». “موسوعه فقه عمر بن الخطاب” د. محمد قلعجی؛ ص ۱۴۶ امیرالمؤمنین عمر بن خطاب رضی الله عنه فرمودند: «مردم به همان اندازه از رهبر و پیشوای خود حرف شنوی خواهند داشت که او از خدای خود داشته باشد و …

منزلت قلب: قلب فرمانروایی است که بر همه اعضاء و استعدادهای جسمی و معنوی انسان فرمان می‌راند، و آن‌ها را به خدمت گرفته و نقش محوری و مرکزی را در میان آن‌ها بر عهده دارد. قلب مهمترین عضو وجود آدمی، ستون فقرات حیات و زندگی، و سرچشمه‌ی روح حیوانی و صفات غریزی است. قلب معدن و جایگاه عقل، علم، حلم، …

ﻗﺎﻝ ﺍﻟﺤﺴﻦ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ : ‏« ﺃﻛﺜﺮﻭﺍ ﻣﻦ ﺍﻻﺳﺘﻐﻔﺎﺭ ﻓﻲ ﺑﻴﻮﺗﻜﻢ ﻭﻋﻠﻰ ﻣﻮﺍﺋﺪﻛﻢ ﻭﻓﻲ ﻃﺮﻗﻜﻢ ﻭﻓﻲ ﺃﺳﻮﺍﻗﻜﻢ ﻭﻓﻲ ﻣﺠﺎﻟﺴﻜﻢ ﻭﺃﻳﻨﻤﺎ ﻛﻨﺘﻢ ؛ ﻓﺈﻧﻜﻢ ﻣﺎ ﺗﺪﺭﻭﻥ ﻣﺘﻰ ﺗﻨﺰﻝ ﺍﻟﻤﻐﻔﺮﺓ ‏» ” ﺟﺎﻣﻊ ﺍﻟﻌﻠﻮﻡ ﻭﺍﻟﺤﻜﻢ ” ‏(ﺹ : ۴۱۲ ‏). ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻦ ﺑﺼﺮﯼ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ: ‏« ﺗﺎ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﯿﺪ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﯾﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻭﻗﺖ ﺳﺨﺘﯽ ﻭ ﺑﻼﯾﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﻭ ﺩﺭ …

عبد الله پسر امام احمد بن حنبل نقل می کند : «از پدرم درباره مردی پرسیدم که کتابهای حدیثی دارد که در آن اقوال رسول خدا صلی الله علیه وسلم و صحابه و تابعین نگاشته شده، ولی آن مرد توانایی تشخیص احادیث ضعیف متروک و اسناد قوی برای حدیث ضعیف را ندارد، آیا برای آن مرد جایز است به هر …

قال أبو الدرداء رضی الله عنه: اطلبوا العلم، فإن عجزتم فأحبوا أهله، فإن لم تحبوهم فلا تبغضوهم. ابودرداء رضی الله عنه می فرماید: کسب علم کنید. اگر از طلب علم ناتوان بودید پس اهل علم را دوست بدارید و اگر آنان را دوست نمی داید پس بغض و کینه آنان را در دل نداشته باشید.

شیخ محمد بن عبدالوهاب (رحمه الله) می‌فرماید: ومعنى الکفر بالطاغوت: أن تبرأ من کل ما یعتقد فیه غیر الله من جنی، أو إنسی، أو شجر، أو حجر، أو غیر ذلک، وتشهد علیه بالکفر والضلال، وتبغضه، ولو کان أنه أبوک، أو أخوک معنی کفر به طاغوت: اینکه برائت بجوئی از همۀ آنچه (مردم) بدان از غیر الله، اعتقاد دارند، از اجنّه …

ﻗﻴﻞ ﻟﻠﺤﺴﻦ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ: ﺇﻥ ﻧﺎﺳﺎً ﻳﻘﻮﻟﻮﻥ: ﻣﻦ ﻗﺎﻝ ﻻ ﺇﻟﻪ ﺇﻻ ﺍﻟﻠﻪ ﺩﺧﻞ ﺍﻟﺠﻨﺔ، ﻓﻘﺎﻝ: ‏« ﻣﻦ ﻗﺎﻝ ﻻ ﺇﻟﻪ ﺇﻻ ﺍﻟﻠﻪ ﻓﺄﺩﻯ ﺣﻘﻬﺎ ﻭﻓﺮﺿﻬﺎ ﺩﺧﻞ ﺍﻟﺠﻨﺔ ‏». ” ﺟﺎﻣﻊ ﺍﻟﻌﻠﻮﻡ ﻭﺍﻟﺤﻜﻢ ” ‏(ﺹ : ۲۲۴ ‏). ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻦ ﺑﺼﺮﯼ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ: ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮﮐﺲ ﺑﮕﻮﯾﺪ ” ﻻ ﺇﻟﻪ ﺇﻻ ﺍﻟﻠﻪ ” …

شخصى که شادی مؤمنان باعث شادیش نشود و ناراحتی مؤمنان ناراحتش نکند از آنها نیست… ابن تیمیه – الفتاوى ۱۰/ ۱۲۸ ‏ومَن لم یَسُرُّه ما یَسُرُّ المؤمنِین، ویَسُوؤه مایَسُوءُ المؤمنین فلیس منهم

حضرت عمربن الخطاب رضی الله عنه می فرماید: «علیک بإخوان الصدق تعش فی أکنافهم فإنهم زینه فی الرخاء وعده فی البلاء» « برای خود برادران نیکی جهت مجالست برگزین، چرا که آنها باعث زینت تو در روزهای خوش و پشتوانه ات در روزهای ناگوار، خواهند بود». “تاریخ دمشق” (۴۴/۳۵۹) و “التاریخ  الاسلامی(۲۰/۲۷۰)‏.

مردی در مدینه خانه‌ای ساخته بود و ابوهریره رضی الله عنه، از کنار آن می گذشت. صاحب‌خانه در کنار آن ایستاه بود و چون ابوهریره را دید گفت: ای ابوهریره! می‌خواهم کتیبه‌ای بر سر درِ این ساختمان بنویسم، به نظر تو چه بهتر است؟ ابوهریره گفت، بنویس: « بسازید برای ویران شدن، و بزایید برای مُردن، و جمع کنید برای …

ابن عساکر از حضرت ابن مسعود رضی الله عنه تخریج نموده که فرمود: «قضاوت را اهل مدینه بر حضرت علی رضی الله عنه لازم قرار دادند.» این موضوع به حضرت عایشه رضی الله عنها اطّلاع داده شد؛ فرمود: او سزاوار این منصب است؛ زیرا از همه‌ی مردم نسبت به سنّت آگاه‌تر است. (سیرت شیر خدا: ۱۶۵)

امام ابن قیّم رحمه الله می فرماید: کسی که وقتش برای #الله و در راه #الله نباشد, مرگ برایش از زندگی بهتر خواهد بود. الداء والدواء ص ۱۸۶ زندگی همان وقت است.. آری.. اگر عمرت ضایع و تباه شد.. و ساعت‌های زندگی‌ات به بیهودگی سپری شد.. بدان که زندگی‌ات ضایع و تباه شده است.

لعنت بر قاتل امام حسین در این جمله شیخ الاسلام ابن تیمیه  دقت کنید بعد از اینکه دیدگاههای اهل سنت را درباره یزید بیان می کند و مفصل مسأله را شرح می دهد، و اختلاف نظرها را بیان می کند    می نویسد: «واما من قتل الحسین اوأعان علی قتله أو رضی بذلک فعلیه لعنه الله و الملائکه و الناس أجمعین». …

بسم الله الرحمن الرحیم یکى از سلف مىفرماید : (( خداوند متعال بر بندگان خودش نعمتهاى بسیارى عنایت فرموده اما از آنان شکر به اندازه استطاعتشان خواسته است ، شکر اگر چه اندک باشد مى تواند بهاى همه نعمتها قرار بگیرد هرچند که بسیار باشند ، بنده اگر شکر نکند نعمت را در معرض زوال قرار داده وبا خطر ضایع …

  ابن قیم در این باره می فرماید: خداوند به هیچ چیزی امر نکرده الا اینکه شیطان در آن دو گرایش را در آن به‌ وجود می‌آورد: یا تقصیر و تقریط یا افراط و غلوّ، ‌و با هر کدام از این دو راه که بر بندگان پیروز شود، خود را موفق می داند، ‌شیطان خود را از قلب و دل …