یکی از صفات داعی داشتن حکمت است

یک داعی باید حکیم باشد، و حکمت سکوت از حق و یا بیان باطل نیست ،

حکمت کار درست را در زمان مناسب و مکان مناسب و برای افراد مناسب و با نحوی مناسب انجام دادن است ،

و این برای داعی بسیار ضروری است ، زیرا اگر برای بیان حقایق زمان و مکان و افراد مناسب انتخاب نشود و به نحوی مناسب گفته نشود ، این خلاف حکمت است و چنین داعی هرگز نمی تواند یک داعی با حکمت باشد، و چنین داعی عموما دعوتش به شکست می انجامد،

 به همین سبب است که الله متعال در سوره نحل آیه (۱۲۵)  به رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم که اولین داعی اسلام بوده است چنین دستور داده است :

ادْعُ إِلَىٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَهِ وَالْمَوْعِظَهِ الْحَسَنَهِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِین. َ

ترجمه : با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشی که نیکوتر است، مجادله و مناظره کن! پروردگارت، از هر کسی بهتر می‌داند که چه کسی از راه او گمراه شده است؛ و او به هدایت‌یافتگان داناتر است.

حکمت تقاضا می کند که اول بیماری دقیق تشخیص داده شود و سپس داروی مناسب با دستور مصرف مناسب ، تجویز شود ، ورنه بیماری از بین نخواهد رفت که هیچ ، روز بروز به بیماری افزوده شده و باعث هلاکت بیمار خواهد گشت.

حکمت این را خواهان است که بذر مناسب برای زمین مناسب انتخاب شده و در زمان مناسب کاشت صورت گیرد و رنه بذر نابود شده و تمام زحمات به هدر خواهد رفت .

 داعی عزیز و گرامی برای بهتر فهمیدن معنای حکمت به چند مثال در زیر توجه نمایید تا بدانید که چگونه پیامبر بزرگوار اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و سایر پیامبران علیهم السلام با حکمت به دعوت خویش ادامه دادند و چگونه حکیمانه پیام های الهی را به مردم می رساندند :

۱ پیامبر بزرگوار اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم با وجود اینکه برای از بین بردن شرک و خرافات و رساندن توحید به مردم آمده بودند ولی با این وجود در دور مکی به خانه کعبه طواف می کردند و در کنار آن نماز می خواندند و به عبادت الله یکتا مشغول می شدند و در حالی در همین خانه سیصد و شصت بت قرار داشت ، و هرگز وجود بتان مانع عبادت و پرستش الله متعال نمی شد .

۲ ابرهیم علیه السلام زمانی که به بت خانه می رود تمام بتان را درهم شکسته و نابود می کند ولی بت بزرگ را سالم نگه می دارد تا بتواند فردا پاسخی برای درستی کار خویش و فهماندن مخالفان خویش داشته باشد .

۳ عبدالله بن ابی بن سلول رئیس منافقین بارها به رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم توهین می کند و صحابه رضی الله عنهم از رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم درخواست کشتن و گردن زدن وی را می نمایند ولی رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم با حکمت و درایتی که دارند اجازه نمی دهند و می فرمایند : نه حق ندارید که او را بکشید زیرا اگر این را بکشید مردم می گویند که محمد یارانش را می کشد.

۴ نوح و لوط علیهما السلام چگونه تا زمان نزول عذاب الهی بر قومهایشان با زنا نشان که همراه و همفکر کافران بودند زندگی می کردند .

۵ صلح حدیبیه و شرائط آن ، برای فهمیدن حکمت واقعی بسیاری قابل تأمل است.

۶ صلح رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم با یهودیان ساکن مدینه تا زمانی که دست به خیانت نزده بودند ، برای فهمیدن حکمت در مسیر دعوت بسیار قابل تأمل است .

۷ تحمل منافقین در دور مدنی پر از حکمتهایی است که امروزه برای هر داعی در تحمل مخالفین و بسیاری از دشمنان دعوت مشعل راه ، خواهد بود.

داعی عزیز اگر سیرت پیامبر بزرگوار اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم  را بررسی نمایی، خواهی فهمید که قدم به قدم آن پر از حکمت هایی بوده است که امروزه همه آنها برای من و تو مشعل راه خواهد بود.