وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
آیا این حدیث درست است: «در آخر زمان اگر کسی به یک سنت من عمل نماید برابر ۷۰ شهید اجر میگرید».
الحمدلله،
شکی نیست که عمل کردن به سنت نبوی و تمسک به آن موجب هدایت و خشنودی خداوند متعال، و سعادتمندی انسانها در دنیا و آخرت خواهد شد، و برای همین است که آیات قرآن و خود پیامبر صلی الله علیه وسلم ما را به تبعیت از سنت نبوی دعوت می کنند، چنانکه باری تعالی می فرماید:
« مَّنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللّهَ» (نساء ۸۰).
یعنی: « هرکس رسول را اطاعت کند به تحقیق خدا را اطاعت کرده است »
و می فرماید: «وَمَن یُطِعِ اللّهَ وَرَسُولَهُ یُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا وَذَلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ * وَمَن یَعْصِ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَیَتَعَدَّ حُدُودَهُ یُدْخِلْهُ نَارًا خَالِدًا فِیهَا وَلَهُ عَذَابٌ مُّهِینٌ» (نساء ۱۳-۱۴)
یعنی: «هرکس خدا و رسولش را اطاعت کند او را وارد بهشتی می کند که در زیر درختانش نهرها جاری است و در آن جاویدان هستند و این رستگاری بزرگی است و هرکس خدا و رسولش را نافرمانی کند و به حدود پروردگار تجاوز نماید او را وارد آتشی می کند که در آن جاویدان خواهد ماند و عذاب پست کننده ای برای او آماده شده است.»
و می فرماید: «وَمَا آتَاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاکُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ» (حشر ۷). یعنی: «هر چه را رسول الله صلی الله علیه و سلم برایتان می آورد بگیرید و از هر چه شما را نهی می کند دوری جویید و تقوای خدا را داشته باشید که عقاب خداوند شدید است.»
و پیامبر صلی الله علیه وسلم در حدیث صحیحی می فرماید:
« … فعلیکم بسنتی و سنه الخلفاء الراشدین المهدیین، تمسکوا بها وعضوا علیها بالنواجذ، وایاکم و محدثات الامور فان کل محدثه بدعه، وکل بدعه ضلاله».( ابو داوود -امام احمد-ترمذی- ابن ماجه- صحیح).
یعنی: … پس بر شما باد به پیروی از طریقهء من، و طریقهء خلفای راشدین که آنها هدایت کنندگان اند، بر آن با دندانهای کرسی خویش گزیده و آنرا محکم گیرید، و بر شما باد که از امور بدعت دوری کنید، زیرا هر امر نوپیدایی گمراهی در پی دارد.
و از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: « کُلُّ أُمَّتِی یَدْخُلُونَ الْجَنَّهَ إِلَّا مَنْ أَبَى قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ وَمَنْ یَأْبَى قَالَ مَنْ أَطَاعَنِی دَخَلَ الْجَنَّهَ وَمَنْ عَصَانِی فَقَدْ أَبَى» (همه امت من وارد بهشت می شوند مگر آن کسی که امتناع کند؟ عرض کردند: ای رسول خدا چه کسی امتناع می کند؟ فرمودند: هرکس مرا اطاعت کند وارد بهشت می شود و هرکس مرا نافرمانی نماید او سرپیچی کرده است.) بخاری.
بنابراین تمسک جستن و عمل کردن به سنت نبوی، مایه ی رستگاری و پیروزی بزرگی است و ما را از گمراهی و تاریکی به سوی هدایت و روشنایی سوق می دهد.
اما در باره ی حدیثی که در سوال آمده، باید گفت که این حدیث با چندین لفظ وارد شده است، مثلا با لفظ: «من تمسک بسنتی عند فساد أمتی له أجر مائه شهید» یعنی: هرکس در زمان فساد و فتنه امتم به سنت من متمسک شود، اجر یکصد شهید برایش نوشته می شود.
و با لفظ : « من تمسک بسنتی عند فساد أمتی له أجر سبعین شهید» (اجر هفتاد شهید).
یا با لفظ: « من تمسک بسنتی عند فساد أمتی فله أجر شهید». (اجر یک شهید)
و این احادیث از ابوهریره و ابن عباس رضی الله عنهما از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت شده اند که ایشان فرمودند: « من تمسک بسنتی عند فساد أمتی فله أجر شهید»
که طبرانی در “الأوسط” (۲/۳۱) و ابونعیم در”حلیه الأولیاء” (۸/۲۰۰) و المنذری در “الترغیب والترهیب” (۱/۶۱) آن روایتها را آورده اند. اما هیچیک از آن روایتها صحیح نیستند و بلکه ضعیف هستند.
زیرا در سند آنها دو مسئله ی خفی وجود دارد (علت) که موجب ضعف حدیث شده اند:
۱- شخصی بنام ” عبد المجید بن عبد العزیز بن أبی رواد ” در سند وجود دارد که تنها او حدیث را روایت کرده است، به اصطلاح او در آن حدیث تنها مانده و کسی روایت او را ذکر نکرده است.
۲- شخصی بنام “محمد بن صالح العذری” در سند حدیث وجود دارد، که شرح حال او برای ما مشخص نیست، چنانکه هیثمی در “مجمع الزوائد” (۱/۱۷۲) می گوید: کسی را ندیدم که شرح حال وی را گفته باشد.
و لذا علامه البانی در”السلسله الضعیفه” (۳۲۷) حدیث مذکور (روایت ابوهریره) را ضعیف ذکر کرده است.
و همچنین روایت ابن عباس که با لفظ «من تمسک بسنتی عند فساد أمتی فله أجر مائه شهید» آمده نیز ضعیف تر از روایت فوق است، چنانکه ابن عدی در”الکامل” (۲/۳۲۷) آن روایت را آورده ولی سند آن شدیدا ضعیف است، زیرا در سند آن فردی با نام “حسن بن قتیبه” وجود دارد که او “متروک الحدیث” است که می توانید شرح حال وی را در “لسان المیزان” (۲/۲۴۶) بیابید.
و لذا علامه البانی این حدیث را نیز در “السلسله الضعیفه” (۳۲۶) ضعیف ذکر کرده است.
والله اعلم