نصیحت و خیرخواهی نمودن برای زوجین

پیامبر صلى الله علیه و سلم تمام دین را در یک کلمه گردآورده است، آن حضرت صلى الله علیه و سلم فرموده است: (الدین النصیحه) یعنی: «دین عبارت است از خیرخواهی!» صحابه پرسیدند: برای چه کسی ای رسول خدا؟ قال: (لله ولکتابه ولرسوله، ولأئمه المسلمین وعامتهم) یعنی: «برای خدا و برای کتابش و رسولش وبرای پیشوایان مسلمانها، وبرای همه ی مسلمین.»_[مسلم] دادن این راهنمایی و فارش ها برای زن و شوهر اهمیت بسزائی را دارند؛ برای آنکه آن ها را مجهز به اطلاعات لازم برای شروع یک زندگی تازه می کند، به شرطی که این پند و سفارش ها امر به معروف یا نهی از منکر باشند.

زنی دخترش را موقعی که به خانه ی بخت می رفت چنین نصیحت می نمود: دخترکم! داری از خانه ای که در آن پا به دنیا نهاده و لانه ای که در آن مراحل عمرت را طی نمودی به آشیانه ای پا می نهی که نمی شناسی اش و همدمی که به او خو نگرفته ای، پس بکوش تا چون کنیزی برای او باشی تا او غلام تو گردد و در رابطه با وی ده خصلت را در خود مواظبت نما تا برایت چون سرمایه باشد:

نخست و دوم آن خصلت ها: همنشینی با قناعت و رفتار با اطاعت.

سوم و چهارم: مواظبت بر جایی که چشمش افتد و رسیدگی بدانچه بویش بشنود. یعنی چنان کن که چشمش بر نازیبایی از تو نیافتاده و جز بوی نیکو از تو به مشامش نرسد. برای این کار سرمه بهترین آرایش و آب نیکوترین عطرهاست.

پنجم و ششم: پی گیر اوقات غذا خوردن او و آرامش در هنگام خوابش باش. چون تلخی گرسنگی آشفته می سازد و سراسیمگی از خواب خشم را می  خروشاند.

هفتم و هشتم: توجه و مراقبت از خانه اش و مواظبت و رسیدگی به خود وی و دارائی ها و فرزندانش. ملاک عمل در مورد دارائی هایش نیک اندیشی و خرج درست و در مورد خانواده اش دوراندیشی و رای نیکو است.

نهم و دهم: هیچ رازی را برملا مکن و فرمانی از او را سرمپیچ. چون تو راز وی فاش کردی از بی وفایی اش درامان نخواهی بود و چون نافرمانیش کردی آتشی را در سینه اش برافروخته ای.

با تمام این ها باز از شادی در اندوه وی و اندوهگین بودن در شادیش بپرهیز؛ که اولی نشانه ی کوتاهی است و دومی کدورت و رنجش. تا جایی که می توانی او را گرامی دار تا او نیز تا جائیکه می تواند گرامیت دارد. بکوش تا جائیکه می توانی با وی موافقت نموده و هماهنگ باشی تا او همراهی اش با تو تا حد ممکن طولانی باشد. بدان که بدانچه می خواهی نرسی مگر زمانی که رضایت او را بر رضایت خویش ترجیح نداده باشی و میل و آرزوی او را بر میل و آرزویت در مورد آنچه دوست می داری ناپسند می شماری. خداوند خیر و نیکی ات دهد و حافظت باشد.

بانویی دیگر اینگونه دختر خویش را هنگام ازدواج نصیحت می کند:
دخترکم! از نظافت جسم و بدن خویش غافل مشو، که پاکی و نظافت چهره ات را درخشان کرده و شوهرت بدان تو را دوست تر می دارد. از بیماری و ناخوشی ها خود را دور کن و بدنت را برای کار و تلاش تقویت کن، چون زن پلشت و ناپاک بر مزاج کسی نبوده و از چشم ها و گوش ها می افتد. وقتی با شوهرت روبرو گشتی، با شادی و گشاده رویی با وی روبرو شو، چون روح و جان دوستی تن انسان ها به خوش رویی چهره شان بسته است.

مردی نیز همسرش را چنین نصیحت می کند که:
“خذی العفــو منى تستدیمی مودتــــی
ولا تنطقــی فی ثَوْرَتِی حین أغضبُ
ولا تنقرینی نقـرک الدف مـــــــره
فإنک لا تــدرین کــیف المغیبُ
ولا تکثری الشکـوى فتذهب بالهــوى
ویأباک قلبــی والقلــوب تقلَّبُ
فإنی رأیتُ الحــب فی القـلب والأذى
إذا اجتمعا لم یلبث الحب یذهــبُ”
معنی شعر: «با من مدارا کن و از من درگذر تا دوستی و مودتم را همیشگی نمایی
هنگام تندی و خشمم با من سخن مگوی هرگز
عیبم مکن به یکبار همچون نواختن دف
چون از نهان موضوع تو هیچ خبر نداری
بسیار ناله کم کن و دنباله مگیر امیال خویش
چون قلب من می گرداند از تو رویش چون هر قلب دیگر
چون در دلم ببینم رنج و عشق را باهم
بربندد رخت از آن عشق تا رنجشش بماند.»

حضرت ابوالدرداء رضی الله عنه به همسرش می گفت: وقتی مرا خشمگین دیدی مرا خرسند گردان و من نیز چون ترا خشمگین بیابم خرسندت سازم.

قبول کردن هدایا:
هدیه قلب ها را به هم نزدیک می کند و بذر عشق و دوستی را در جان های آدمیان می کارد. ازدواج فرصتی است برای مستحکم نمودن پیوندها و برپا داشتن روابط محکمی که هدف از آن رضایت خداوند متعال می باشد. وقتی که آن حضرت صلی الله علیه و سلم حضرت زینب -رضی الله عنها- را به نکاح خویش درآورد، ام سلیم- رضی الله عنها- هدیه ای از خرما و کره و کشک را به پیامبر صلى الله علیه و سلم تقدیم نمود.
همچنین با توجه به اینکه مراسم ازدواج خرج و مخارج زیادی را روی دست عروس و داماد می گذارد بهتر است که مسلمانان باهم به کمک آنان بشتابند و بار سنگین مخارج را با دادن هدیه و کمک مالی بکاهند. رسول خدا صلى الله علیه و سلم فرموده است: (تهادوا تحابُّوا) یعنی: «به همدیگر هدیه دهید تا باعث افزایش دوستی ها شود.» [ابویعلی]