وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
در حدیث صحیح از ابن مسعود رضی الله عنه روایت است که می‌گوید: «وقتی در نماز همراه رسول الله صلی الله علیه و سلم بودیم، گفتیم: سلام بر خدا از جانب بندگانش، سلام بر فلانی و فلانی. پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: «نگویید سلام بر خدا؛ چون خدا همان سلام است».
از آنجا که سلام به معنای سلامتی و برائت، رهایی و نجات از بدی و عیب‌هاست، چون وقتی مسلمان می‌گوید: السلام علیکم، این دعاست برای کسی که بر او سلام کرده و برایش درخواست کرده که از همه‌ی بدی‌ها سالم بماند، و الله ذاتی است که این درخواست و دعا از وی می‌شود و این درخواست و دعا برایش نمی‌شود و او بی‌نیاز است و آنچه که در آسمان‌ها و زمین است، از آن اوست؛ از این رو محال است که بر خدا سلام شود، بلکه اوست که بر بندگانش سلام می‌کند؛ همان طور که می‌فرماید: ﴿قُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ وَسَلَٰمٌ عَلَىٰ عِبَادِهِ ٱلَّذِینَ ٱصۡطَفَىٰٓۗ ءَآللَّهُ خَیۡرٌ أَمَّا یُشۡرِکُونَ۵٩﴾ [النمل: ۵۹]. «(ای پیغمبر!) بگو: خدای را سپاس و درود بر بندگان برگزیده‌اش».
در جای دیگری می‌فرماید: ﴿وَسَلَٰمٌ عَلَى ٱلۡمُرۡسَلِینَ ١٨١﴾ [الصلافات: ۱۸۱]: «درود بر پیغمبران!». همچنین می‌فرماید: ﴿تَحِیَّتُهُمۡ یَوۡمَ یَلۡقَوۡنَهُۥ سَلَٰمٞ﴾ [الأحزاب: ۴۴]: «درود و تحیتشان در روزی که با او دیدار کنند، سلام است».
پس خدا سلام است و سلام از جانب اوست. معبود برحقی جز او نیست و پروردگاری جز او وجود ندارد.
[ مؤلف می‌گوید: (فی «الصحیح» عن ابن مسعود رضی الله عنه قال: کنا إذا کنا مع رسول الله صلی الله علیه و سلم فی الصلاه قلنا: السلام على الله من عباده، السلام على فلان [ وفلان ][۱]، فقال النبی صلی الله علیه و سلم: «لا تقولوا السلام على الله، فإن الله هو السلام») ].[۲]
(در صحیح بخاری و مسلم از ابن مسعود رضی الله عنه روایت شده که می‌گوید: «وقتی در نماز همراه رسول الله صلی الله علیه و سلم بودیم، گفتیم: سلام بر خدا از جانب بندگانش، سلام بر فلانی و فلانی». پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: «نگویید سلام بر خدا؛ چرا که الله همان سلام است»).
عبارت (فی الصحیح) یعنی صحیح بخاری و صحیح مسلم[۳].
عبارت: (قلنا[۴]: السلام على الله) یعنی صحابه این گفته را در تشهد اخیر می‌گفتند؛ همان طور که در برخی الفاظ حدیث بدان تصریح شده است: ما قبل از اینکه تشهد فرض شود، می‌گفتیم: السلام علی الله: سلام بر خدا». [ فقال النبی – صلی الله علیه و سلم-: «إن الله هو السلام، ولکن قولوا: التحیات لله»][۵]: «پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: «همانا الله سلام است. [پس نگویید: سلام بر خدا]، ولی بگویید: سلام‌ها و درودهای حیات‌بخش از آن الله است».
عبارت: (فقال النبی صلی الله علیه و سلم: «لا تقولوا السلام على الله») یعنی:-والله اعلم- به خاطر دلایل مذکور و به خاطر اینکه سلام، اسم خداست نگویید: سلام بر خدا؛ همان طور که بخش پایانی حدیث، این مطلب را اظهار می‌دارد.
در فرموده‌ی: (فإن الله هو السلام)، پیامبر صلی الله علیه و سلم سلام کردن بر خدا را نهی کرده و اظهار داشته که سلام کردن بر خدا درست عکس چیزی است که برای خدا واجب است؛ چون هر سلام و رحمتی برای خدا و از جانب خداست و خدا مالک و دهنده‌ی سلام و او سلام است.
(برگرفته از شرح تیسیر العزیز کتاب توحید محمد بن عبدالوهاب)
[۱]– کلمه‌ی داخل کروشه از نسخه‌های «ط» و «الف» افتاده است.
[۲]– عبارت داخل کروشه از نسخه‌های «ب» و «ض» افتاده و در نسخه‌های «الف» و «ط» آمده است.
[۳]– بخاری در صحیحش، (شماره‌ی ۸۰۰- البغا) و مسلم در صحیحش، به شماره‌ی ۴۰۲ این حدیث را روایت کرده‌اند.
[۴]– در نسخه‌ی «ب»، عبارت «قلت» آمده است.
[۵]– عبارت داخل کروشه از نسخه‌ی «ب» افتاده است.