غیبت ازنظر علما

علامه ابن کثیر رحمه الله در تفسیر سوره ی حجرات می گوید:
«غیبت، به اجماع حرام است و تنها زمانی از حکم حرمت، مستثنی می گردد که مصلحتی مهم اقتضا کند؛ چنانچه در کتاب الجرح و التعدیل و نیز النصیحه توضیح آن آمده است».

علامه قرطبی می گوید: «در مورد اینکه غیبت، از جمله گناهان کبیره است و توبه کردن از آن واجب می باشد، اجماع شده است». (۲)

بدیهی است حرمت غیبت به صراحت در قرآن کریم بیان شده است؛ چرا که خداوند متعال می فرماید:

{أَیُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَنْ یَأْکُلَ لَحْمَ….مَیْتًا …}
«برخی از شما، از برخی دیگر غیبت نکنند؛ آیا هیچ یک از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده ی خود را بخورد؟ به یقین همه ی شما، از مرده خواری بدتان می آید (و از آن بیزارید؛ غیبت نیز چنین است و از آن بپرهیزید و) از خدا بترسید؛ بی گمان خداوند، بس توبه پذیر و مهربان است».

در احادیث نبوی نیز حرمت غیبت، به صراحت بیان شده است. از آن جمله می توان به احادیث ذیل اشاره کرد:

رسول خدا – صلى الله علیه وسلم – فرموده است: ( … و إن أربى الربا استطاله الرجل فی عرض أخیه). (۱)

یعنی: « … همانا بدترین ربا، آن است که شخص، در عرض و آبروی برادر خویش تطاول و دست درازی نماید».

همچنین روایت شده که رسول خدا – صلى الله علیه وسلم – باری خطاب به عایشه رضی الله عنها فرمود: (لقد قلت کلمه لو مزجت بماء البحر لمزجته). (۲)

یعنی: «(ای عایشه!) چنان سخنی بر زبان آوردی که چنانجه با آب دریا آمیخته گردد، هر آیینه (نا خالصی آن) دریا را فرا خواهد گرفت». (۳)
__
(۱) ابو داود (۴۰۸۳) و ابن حبان و …. علامه آلبانی در «غایه المرام (۴۲۰)» این حدیث را حسن دانسته و در کتاب صحیح الترغیب و الترهیب (۲۳۴۰) حدیث مذکور را «حسن صحیح» دانسته است.
(۲) نک؛ تفسیر قرطبی، ذیل سوره ی حجرات.