رد شعائر حسینی و عزاداری محرم و عاشورا از منابع خود اهل تشیع(۳)

مهدی محمد سویج می گوید: «می بینیم که دسته های زنجیر زنی و … در عزاداری حسین عواطفی را که در درون آنان می جوشد، به نمایش می گذارند و از طرفی دوستی صادقانه ی شان را اظهار می کنند و همان طور که در قسمتی خشمشان را بر ظالمان  با همین زدن آشکار می کنند و از این شروع می کنند و با آن به پایان می رسانند و این عمل تا  رسیدن به هدف ادامه دارد؛ چون در هر زمان یزید و ابن زیاد وجود دارد. و در هر زمان  ضعیفانی هستند که با به سر وصورت زدن نسبت به ظلمی که به آنها واقع شده مردم را آگاه می کنند.»  .   
فردی را که استاد محقق، طالب خرسان می نامند، می گوید:
 «به همین سبب و امثال این است که مراسم نوحه خوانی در پایتختهای اسلامی بر پا می شود تا برای حسین و آنانی که با او کشته شده اند، عزاداری کنند »  .

دکتر عبد علی محمد حبیل از استادش حسن دمستانی نقل می کند که می گفت: «نوحه خوانی برای حسین فرض عین است».  یعنی: بر تک تک  مسلمانان فرض است که نوحه خوانی کنند.

و آیت الله خامنه ای می گوید:
 «مسائلی وجود دارد که مردم با آنها به خداوند نزدیک می شوند و چنگ زدن به این امور بر ایشان اهمیت پیدا می کند و مراسم تقلیدی و شرکت در مجالس حسینی و عزاداری برای امام حسین و گریه ی به خاطر او وسینه زنی در دسته های عزاداری ، سفارش شده است . اینها از مسائلی هستند که احساسات خود جوش افراد بخاطر اهل بیت را ارزش می دهد  … آری ! به سر وسینه زدن از همین مراسم است.   

آیت الله خمینی، خطاب به سخنرانان شیعه می گوید: «مرثیه خوانی وظیفه سخنرانان و خطیبان بزرگوار است و وظیفه ی مردم این است که با دسته های شگفت انگیز، و جالب  سینه زنی … بیرون شوند، لیکن لازم است، دسته ها  با سینه زنی حرکت کنند و همان کارها و اعمال گذشته را انجام دهند … » .  
ونیز می گوید: «این دسته های سینه زنی ماست که رمز یاری نمودن ما را به نمایش می گذارد؛  لذا باید مجالس ماتم عزاداری حسینی در تمام شهرها برگزار شود و خطیبان مرثیه هایشان را بخوانند و مردم هم گریه کنند و دسته های سینه زنی و هیئت ها باید شعارهای حسینی که در گذشته تکرار می شد ، را تکرار کنند و بدانید که زندگی این ملت در گرو همین مراسم و مرثیه خوانیها و  تجمعات و دسته هاست».  
 
مبحث سوم :
علمای بزرگ شیعه، نوحه خوانی، به سر وصورت و سینه زدن و … راجایز می دانند .  

آیت الله عظمی شیخ محمد نائینی که یکی از علمای بزرگ شیعه است و او را رئیس الفقهاء، امام و محقق لقب میدهند، در پاسخ سوالی در همین موضوع می گوید:
 اول: بیرون شدن دسته های عزاداری در دهه عاشورا و مانند آن به خیابانها و کوچه ها از مسائلی است که بدون شبهه جایز است و ترجیح دارد و این که این عمل از آشکارترین مصادیق عزا داری برای مظلوم است و از آسانترین وسیله ها برای تبلیغ دعوت حسینی به افراد دور و نزدیک به شمار می رود، البته لازم است این شعار بزرگ از آنچه شایسته عبادتی مثل آن است مانند: موسیقی و استفاده از ابزار و آلات موسیقی و سر گرمی و فشار وارد کردن برای جلو و عقب رفتن افراد و امثال این، عاری باشد و اگر از این موارد در آن باشد، حرام است. و فقط مختص کسانی است  که مرتکب این حرام شده اند و حرام بودنش به دسته های عزاداری سرایت نمی کند و مانند این می ماند که شخصی بسوی زن  بیگانه ی در حالیکه نماز می خواند نگاه کند که نماز آن باطل نمی شود.   
دوم : زدن با دست به سر وصورت وسینه در حدی که بدن  سرخ و سیاه شود؛ جایز است و جایز بودن این عمل، جواز بر شانه و پشت زدن در همین حد را تقویت می کند، اما  زخمی و خونی شدن را بیشتر تقویت می کند، و اما زخمی و خونی نمودن پیشانی با شمشیر و قمه ها، قول قویتر این است که هر چه ضرر نداشته باشد، جایز است و فقط این در همین حد باشد که خون از پیشانی بیرون آید و به استخوان صدمه ای وارد نشود و خارج شدن هم ضرری درپی نداشته باشد،  و بدیهی است افراد آگاه و کسانی که تمرین کرده اند، می دانند چگونه بزنند و اگر در هنگام زدن عادتاً ضرری وارد نشود ، اما اگر بیرون شدن در حدی شد که ضرر وارد کند، این هم موجب حرمت نمی شود و مانند این است که وضو می گیرد غسل می کند و یا روزه می گیرد و از ضرر آن در امان است. اما اگر بعدا متوجه ضررآن  می شود، احتیاط و حتی بهتر است که بجز افراد آگاهی که همیشه تمرین کرده اند کسی این کار را نکند، بخصوص جوانان بی باکی که بخاطر بزرگی مصیبت و پری قلبها یشان از دوستی حسین نمی دانند که چه کار می کنند خداوند ایشان را در دنیا و آخرت ثابت قدم بگرداند، تا از این کارها را  اجتناب کنند.

سوم: ظاهراً اعمال و نمایشنامه هایی که شیعیان امامیه در مراسم عزاداری و گریه از قرنها پیش انجام می دهند اشکالی ندارد و اگر مردان لباسهای زنان را بپوشند، باز هم جایز است؛ چون قبلاً ما بر این مسئله اشکالی وارد کرده بودیم و جواز نمایشنامه را در فتوایی چهارسال پیش، مقید کرده بودیم، اما از  این مسئله رجوع کردیم و برای ما روشن شده است که پوشیدن لباس زنان زمانی برای مردان ناجایز است که اساسا: مرد از پوشش مردانه اش خارج شود، اما اگر در زمانی مشخص ومحدود بدون تغییر پوشش، لباس زنان را پوشید، همانطور که در نمایشنامه ها  انجام می دهند، جایز است وما این را در پاورقی عروه الوثقی درج کردیم.  
آری ! لازم است ـ این جلسات ـ از محرمات شرعی نیز پاکسازی شود، هر چند فرض بر این باشد که در صورت وقوع تشبیه حرمتش به دیگران سرایت نمی کند، واین را قبلا تذکر دادیم.  
چهارم : وسایلی که در این دسته ها مورد استفاده قرار می گیرد،  تاکنون برای ما حقیقت آن  روشن نشده است، امّا اگر استفاده ی آن برای عزاداری و در هنگام درخواست اجتماع و به هدف آگاه نمودن کسانی باشد که می خواهند در دسته های سینه زنی شرکت کنند که طبق قول راجح جایز است. و نباید آلاتی که برای لهو و خوشحالی استفاده می شود مورد استفاده قرار گیرد، همانطور که در نجف اشرف نزد ما معروف و مشهور است.   

این فتوا را بسیاری از علما و مراجع شیعه تائید کرده اند، که برخی به شرح ذیل هستند:
۱ـ آیت الله عظمی میرزا عبد الهادی شیرازی می گوید: «آنچه در این ورقه ـ ورقه ی فتوا ـ نوشته شده ، انشاء الله صحیح است « مقتل الحسین /۱۴۷ »  
۲ـ آیت الله محسن حکیم طباطبایی در « مقتل الحسین /۱۴۷ » تایید کرده است.
۳ـ آیت الله ابو القاسم خوئی می گوید : « آنچه استاد ما در پاسخ این سؤالهای بصری گفته،  صحیح است و عمل به آن ایرادی ندارد …. ».  
۴ ـ آیت الله امام محمود شاهرودی « مقتل الحسین /۱۴۸ »
۵ ـ آیت الله شیخ محمد حسن مظفر « مقتل الحسین /۱۴۹ »
۶ ـ آیت الله عظمی حسین حمامی موسوی « مقتل الحسین /۱۴۹ »
۷ ـ  آیت الله محمد حسین آل کاشف الغطاء« مقتل الحسین /۱۴۹ »
۸ ـ آیت الله عظمی محمد کاظم شیرازی « مقتل الحسین /۱۵۰ »
۹ـ آیت الله جمال الدین گلپایگانی « مقتل الحسین /۱۵۰ »
۱۰ـ آیت الله کاظم مرعشی « مقتل الحسین /۱۵۰ »
۱۱ـ آیت الله مهدی مرعشی « مقتل الحسین /۱۵۱ »
۱۲ـ آیت الله علی مدد موسوی فاینی « مقتل الحسین /۱۵۱ »
۱۳ـ آیت الله شیخ یحیی نوری « مقتل الحسین /۱۵۲ »

مقاله پیشنهادی

زهد رسول الله صلی الله علیه وسلم

عَنْ أبِی هُرَیْرَهَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «اللَّهُمَّ ارْزُقْ آلَ مُحَمَّدٍ …