رد شبهاتی در مورد سنت نبوی (۲)

ثانیا: در صورتی که منظور قرآن باشد، چنانکه در فرموده­ی دیگر خداوند بیان می‌شود ﴿وَنَزَّلۡنَا عَلَیۡکَ ٱلۡکِتَٰبَ تِبۡیَٰنٗا لِّکُلِّ شَیۡءٖ﴾ آن بدین معنی است که خداوند متعال در هیچ چیزی از مسایل دینی و احکام آن فروگذاری ننموده است بلکه همه­ی آن‌ها را بصورت کافی و وافی بیان فرموده است. ولی این بیان گاهی بصورت نص صریح چون بیان کردن اصول دین و عقاید و گاهی بصورت قواعد و اصول احکام عمومی می‌باشد. با این حال وجوب نماز، روزه، زکات، حج، حلال نمودن پاکی‌ها و حرمت نجاست‌ها را بصورت مجمل و عام بیان داشته است و تفصیل آن را همراه جزییات امور به رسول الله  صلی الله علیه وسلم واگذار نموده است.

به همین دلیل هنگامی که به مطرف بن عبدالله بن سخیر گفته شد: جز با قرآن با ما سخن مگو. گفت: قسم به خداوند چیزی را به جای قرآن قرار نمی‌دهم. می‌خواهم با زبان کسی‌که از ما نیست و به قرآن آگاه‌تر است منظور پیامبر بود با شما سخن گویم و از عمران بن حصین روایت است به مردی که در این شبهه افتاده بود، گفت: تو مرد احمقی هستی. آیا در کتاب خداوند اینکه ظهر چهار رکعت است و نباید بصورت آشکار قرائت شود را یافته‌ای؟ سپس نماز، زکات و امثال این‌ها را بیان داشت و گفت: آیا تفسیر این‌ها را در کتاب خداوند دیده‌ای؟ براستی که کتاب خداوند از آن دم فرو بسته و سنت آن را تفسیر نموده است.

بعضی اوقات نیز بیان‌کردن قرآن بدین صورت است که ما را به دلایل دیگری که شارع مقدس آن را در کتابش معتبر داشته است و آن را به عنوان دلیل و حجتی بر مخلوقاتش قرار داده است حواله می‌کند. بنابراین هر حکمی را که سنت، یا اجماع، یا قیاس و یا دلایل دیگر از موارد مورد اعتبار بیان دارد قرآن بصورت حقیقی مبین آن بوده است چون او ما را به آن راهنمایی و عمل به آن را واجب کرده است و با این توضیح معلوم می‌گردد که تمام احکام شرعی به قرآن بر می‌گردند. هنگامی که ما به سنت متمسک می‌شویم و به آنچه در آن است عمل می‌کنیم در حقیقت به کتاب خدواند عمل کرده‌ایم. به همین دلیل هنگامی که عبدالله بن مسعود رضی الله عنه گفت: خداوند کسانی را که خال می‌کوبند و یا در خواست کوبیدنش را می‌کنند و کسانی‌که ابروها را تاتو می‌کنند و برای زیبایی بین دندان‌ها فاصله می‌اندازند و آنانی را که خلقت خداوند را تغییر می‌دهند، لعنت کرده است. این خبر را زنی از قبیله‌ی بنی اسد به نام ام یعقوب شنید. پیش او آمد و گفت: به من خبر داده‌اند که شما در این مورد لعن کرده‌اید. جواب داد: چگونه من لعن نکنم کسی را که رسول الله  صلی الله علیه وسلم و خداوند در کتابش آن را لعن نموده است. آنگاه ام یعقوب گفت: من تمام چیزهایی که در قرآن است مطالعه کرده­ام ولی چیزی را که تو می‌گویی در آن نیافته‌ام. گفت: اگر آن را می‌خواندی، می‌یافتی. آیا این فرموده‌ی خداوند را قرائت کرده‌ای که می‌فرماید:

﴿وَمَآ ءَاتَىٰکُمُ ٱلرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَىٰکُمۡ عَنۡهُ فَٱنتَهُواْۚ٧﴾ [الحشر: ۷].

«آنچه رسول الله  صلی الله علیه وسلم برایتان آورده بگیرید و از آنچه نهی نموده است دوری کنید».

گفت: بله. آنگاه ابن مسعود رضی الله عنه گفت: در این آیه از آن نهی شده است.