حلال کردن حرام خداوند، شرک است ۲

دسته­ی اول می­دانند که آن­ها دین خداوند را با حلال نمودن حرامش و تحریم حلالش تغییر داده­اند و به پیروی از بزرگان خویش در این کار اقدام و به آن هم معتقدند و همچنین می­دانند بدین وسیله با پیامبران به مخالفت برخاسته­اند؛ این کفر است، هرچند برای­شان نماز نخوانند و سجده نکنند و… خداوند متعال و رسولش آن را به عنوان شرک قرار داده­اند، پس هرکس بدان معتقد باشد دچار شرک شده است.

دسته­ی دوم کسانی هستند که به حلال و حرام خداوند و رسولش معتقدند و تنها در معصیت و نافرمانی از آن­ها پیروی می­کنند همان­گونه که بعضی از مسلمانان به انجام بعضی از معاصی اقدام می­نمایند ولی در همان حال به گناه بودن آن کار هم واقفند؛ حکم این­گونه افراد همچون اهل معصیت است.^[۱] این شرح و تفصیل حکم خداوند متعال در مورد محکومینی است که در حلال کردن حرام خداوند و حرام نمودن حلالش از سرپرستان امور پیروی می­کنند و آنچه را خداوند نازل و رسولش به آن دستور داده، بر خود حاکم ننموده­اند. اما آیه­ی مورد بحث هیچ ارتباطی به حاکمانی که دین خدا را تغییر داده­اند ندارد و قبلاً در مورد آنها توضیح داده شده است.

در بعضی از حالت­های نادر گاهاً محکومین کافر شده و بطور کلی از دین خارج می­شدند بدون این­که حاکمان تکفیر شوند و آن هنگامی است که حاکم مجتهد و ملتزم به شرع اسلام است ولی حق بر او پوشیده می­ماند لذا اقدام به تحلیل حرام و تحریم حلال می­نماید در این مورد کافر نمی­شود و به خاطر اشتباهی که مرتکب شده، مؤاخذه نمی‌گردد اما اگر محکومینی آگاهانه و بعد از روشن شدن حق و اقامه­ی حجت به حلال کردن حرام و تحریم حلال توسط آن حاکم معتقد باشند و از او پیروی نمایند، کافر می­شوند.^[۲] شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله می­گوید: آن کس که حلال خدا را حرام و حرام خدا را حلال نموده است اگر مجتهد باشد و هدفش در این کار پیروی کردن از رسول الله  صلی الله علیه و سلم باشد ولی در واقع حق بر او پوشیده مانده و در حد توان نیز تقوای پروردگار را در نظر گرفته است، چنین فردی به واسطه‌ی خطایش مورد مؤاخذه قرار نمی­گیرد بلکه به خاطر اجتهادش که با آن پروردگارش را اطاعت کرده، پاداش نیز دریافت می­دارد ولی اگر کسی بداند با توجه به شریعت اسلام که رسول الله  صلی الله علیه و سلم عرضه داشته، آن کار خطا و اشتباه است ولی به آن معتقد و از او پیروی کند و از فرموده رسول الله  صلی الله علیه و سلم اعراض نماید، بهره­ای را از آن شرک که خداوند آن را ناپسند و مذموم دانسته نصیب خود می­گرداند مخصوصاً اگر به خاطر هوای خویش این پیروی را انجام داده باشد و هرچند می­داند آن امر مخالفت با رسول خداست ولی با دست و زبان او را یاری کند؛ چنین کاری شرک و صاحبش مستحق عذاب و عقوبت است.^[۳]

[۱]– کتاب الایمان (ص: ۶۷).

[۲] الحکم بغیر ما انزل الله للعنبری ص۱۰۹٫

[۳]– کتاب الایمان.