تلقین کسی که در حال مرگ است

اطرافیان میت باید به نکات زیر توجه داشته باشند:

۱-     کلمه شهادت «اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمد رسول الله» را برای بیمار بخوانند و به او تلقین کنند. رسول الله صلی الله علیه وسلم  می فرماید: «لَقِّنُوا مَوْتَاکُمْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ». (کلمه را به کسانی که در حال جان کندن هستند تلقین کنید).

چرا که هر کس در واپسین لحظه های زندگی کلمه لا اله الا الله را بخواند و آخرین سخنش آن باشد، سرانجام وارد بهشت خواهد شد هر چند که عذاب ببیند.

رسول الله صلی الله علیه وسلم  می فرماید: «من مات و هو یعلم أنه لا اله الا الله دخل الجنه». مسلم و ابن حبان.
(هر کس در حالی بمیرد که معتقد باشد که جز الله معبودی وجود ندارد، وارد بهشت خواهد شد).

در روایتی دیگر آمده است: «من مات و لا یشرک بالله شیئاً دخل الجنه». (مسلم و جمله اضافه در روایت اول از ابن حبان است).

۲-     برای بیمار در حضورش دعای خیر بکنند و سخن دیگری را بر زبان نیاورند. ام سلمه می گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم  فرمود: «إِذَا حَضَرْتُمْ الْمَرِیضَ أَوْ الْمَیِّتَ فَقُولُوا خَیْرًا فَإِنَّ الْمَلاَئِکَهَ یُؤَمِّنُونَ عَلَى مَا تقولون». مسلم و بیهقی.
(هرگاه نزد بیمار و میت حاضر شدید، سخن خیر بگوئید، همانا فرشتگان بر آنچه که شما می گویید آمین می گویند).

تلقین، آنطور که بعضی می پندارند فقط خواندن کلمه شهادت در حضور بیمار نیست، بلکه تلقین تشویق نمودن بیمار به خواندن کلمه است، زیرا انس (رض) می گوید: «ان رسول الله صلی الله علیه وسلم  عاد رجلا من الأنصار، فقال یا خال! قل لا اله الا الله، فقال: أخیر لی أن اقول: لا اله الا الله؟ فقال النبی صلی الله علیه وسلم نعم». امام احمد،‌سندش بر اساس شرط صحیح مسلم است.

رسول الله صلی الله علیه وسلم  مردی از انصار را عیادت کرد و فرمود: ای دائی! لا اله الا الله بگو. مرد انصاری گفت: آیا گفتن لا اله الا الله برایم بهتر است؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم  فرمود: آری.

۳-     اما در مورد خواندن سوره «یاسین» و رو به قبله کردن بیمار، حدیث صحیحی وجود ندارد. حتی ابو سعید رو به قبله کردن بیمار را مکروه می دانست و می گفت: «الیس المیت امرءاً مسلماً؟!» مگر میت فرد مسلمانی نیست؟!

ابو زرعه می گوید: به عیادت سعید بن مسیب رفتم، ابو سلمه بن عبدالرحمن نزد ایشان بود. سعید بی هوش شد. ابوسلمه دستور داد تا رختخوابش را رو  به قبله کنند. وقتی سعید بن مسیب به هوش آمد، گفت: رختخواب مرا جابجا کرده اید؟ گفتند: آری. به ابو سلمه نگاه کرد و گفت: شاید او چنین دستوری داده است. ابو سلمه گفت: بلی، من دستور دادم. سعید امر کرد تا رختخوابش را به حالت اول برگردانند. ابن ابی شیبه، در مصنف.

۴-    اگر مسلمانی هنگام وفات کافری، حضور داشت اسلام را به وی عرضه نماید، تا مسلمان شود. زیرا در حدیث انس (رض) چنین آمده است: «کَانَ یَخْدُمُ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم فَمَرِضَ فَأَتَاهُ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم یَعُودُهُ وَهُوَ بِالْمَوْتِ فَدَعَاهُ إِلَى الإِسْلاَمِ فَنَظَرَ الْغُلاَمُ إِلَى أَبِیهِ وَهُوَ عِنْدَ رَأْسِهِ فَقَالَ لَهُ أَبُوهُ أَطِعْ أَبَا الْقَاسِمِ فَأَسْلَمَ ثُمَّ مَاتَ فَخَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم مِنْ عِنْدِهِ وَهُوَ یَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَنْقَذَهُ بِی مِنْ النَّارِ (فَلَمّا مَاتَ قال صَلُّوا عَلی صَاحِبِکُم)». بخاری، حاکم، بیهقی و احمد.

ترجمه: پسرکی یهودی برای رسول الله صلی الله علیه وسلم  خدمت می کرد. وقتی بیمار شد، رسول الله صلی الله علیه وسلم  به عیادتش رفت و بر بالینش نشست و فرمود: «مسلمان شو». آن پسر به سوی پدرش که آنجا نشسته بود، نگاه کرد. پدرش گفت: از ابوالقاسم اطاعت کن. (پسر مسلمان شد) رسول الله صلی الله علیه وسلم  در حالی که از خانه خارج می شد، فرمود: سپاس خدائی را که این پسر را از دوزخ، رهایی بخشید آنگاه رسول الله صلی الله علیه وسلم  فرمود: بر او نماز بخوانید.

گرفته شده از کتاب احکام جنایز
نویسنده: محمد ناصر الدین آلبانی
مترجم: عبدالله ریگی احمدی