وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
سنت در لغت از سَنَّ سِنُّ و لَسُنُّ سَنَّاً، فهو مسنونٌ، مشتق شده است. و سنّ الامر: یعنی آن روش را مقررکرد. و سنت یعنی راه و سیرت، خواه این راه و روش پسندیده باشد و خواه ناپسند باشد، چنان که پیامبر= می‌فرماید: «لتقبعنّ سنن من کان قبلکم بشراً بشیرٍ و ذراعاً بذراع»[۱]
شما از سنّت‌های کسانی که قبل از شما بوده‌اند وجب به وجب پیروی می‌کنید. یعنی از راه و روش آنان در دین و دنیا پیروی می‌کنید.
و می‌فرماید: «هر کسی در اسلام سنت نیکویی بنا نهد به او پاداش آن می‌رسد و هر کسی بعد از او به آن عمل کند نیز به او (بنیان‌گذار سنت) پاداش می‌رسد، بدون آن که از پاداش‌هایشان چیزی کاسته شود، و هر کسی در اسلام سنّتی بد اساس گذارد گناهش بر اوست و همچنین گناه کسانی که بعد از او به آن عمل کنند بر او خواهد بود، بدون آن که از گناهان آنها چیزی کاسته شود».
یعنی سیرت و روشی را تاسیس نماید.
پس هر کسی کاری را آغاز کند و گروهی بعد از او به آن عمل کنند، گفته می‌شود او آن را سنّت قرار داده است.
سنّت در اصطلاح:
یعنی رهنمود علمی و اعتقادی و گفتاری و عملی و تائیدی رسول اکرم= و اصحاب ایشان.
و همچنین سنت به سنت‌های عبادات و اعتقادات اطلاق می‌شود و در مقابل سنّت، بدعت قرار دارد.
پیامبر می‌فرماید: «هر کسی از شما بعد از من زندگی کند اختلافات زیادی را خواهد دید، پس سنّت من و سنّت‌های خلفای هدایت یافته را لازم بگیرید».[۲]
جماعت در لغت: از جمع گرفته شده است یعنی پیوند دادن چیزی، و نزدیک کردن آن با یکدیگر. و ضدّ آن پراکندگی و تفرقه است. چنان که می‌گویند آن را جمع نموده و گرد آوردم پس گرد هم آمد ، از اجتماع مشتق شده که ضدّ آن تفرقه و جدایی است.
و جماعت یعنی شمار زیادی از مردم، و همچنین یعنی بخشی از مردم که یک هدف آنان را گِرد هم آورده است.
جماعت در اصطلاح: یعنی جماعت مسلمین، و آنها سلف این امت خجسته یعنی صحابه بزرگوار و تابعین و ائمه برجسته‌ای که صادقانه و مخلصانه و به نیکویی از آنها پیروی کرده‌اند، می‌باشند. آنان که بر محور قرآن و سنت گرد هم آمده و در مورد اعتقاد و علم و عمل در ظاهر و باطن راه و شیوه رسول اکرم= را در پیش گرفته‌اند.
و الله متعال بندگان مومن خود را به همراهی با جماعت فرمان داده و به ائتلاف و همکاری تشویق نوده و از تفرقه و اختلاف بازداشته است. چنان که می‌فرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِجَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْفَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنْتُمْ عَلَىٰ شَفَا حُفْرَهٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا ۗ کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آیَاتِهِلَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ»[۳]
(و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید، و پراکنده نشوید.)
و الله متعال می‌فرماید: «وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَیِّنَاتُ ۚ وَأُولَٰئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ»[۴]
(و مانند کسانی نباشید که پراکنده شدند و اختلاف کردند پس از اینکه نشانه‌های روشن پیش آنها آمد، و برای ایشان عذابی بزرگ است.)
و رسول اکرم می‌فرماید: «این امت به هفتاد و سه فرقه تقسیم می‌شود، هفتاد و دو در جهنم خواهد بود و یکی در بهشت خواهد بود و آن جماعت است».[۵]
و صحابی بزرگوار عبدالله بن مسعود می‌گوید: «جماعت همان چیزی است که مطابق با حق باشد حتی اگر شما تنها باشی».[۶]
پس اهل سنت و الجماعت به سنت پیامبر و پیروان او یعنی صحابه و تابعین و کسانی که از آنها پیروی کرده و به راه آنان راهیاب شده و شیوه آنان را در اعتقاد و گفتار و کردار در پیش گرفته‌اند، متمسّک هستند. آنانی که راه اتبّاع را در پیش گرفته و از بدعت‌گذاری دوری گزیده‌اند و تا قیامت موفق و پیروزند. پس پیروی از آنها هدایت و مخالفت با آنان گمراهی است.
[۱] . بخاری و مسلم
[۲] . صحیح سنن ابی‌داود آلبانی
[۳] . ال عمران/۱۰۳
[۴] . ال عمران/۱۰۵
[۵] . صحیح سنن ابی‌داود آلبانی
[۶] . مسند احمد و آلبانی در کتاب «السنه» ابی عاصم آن را صحیح دانسته است.