وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
الحمدلله،
تلقیح مصنوعی یعنی آنکه اسپرم مرد را بصورت مصنوعی داخل تخمک زن می کنند تا لقاح صورت گرفته و سپس تخمک بارور شده از این طریق را، داخل رحم می کنند تا جنین شکل بگیرد، و بدین ترتیب زن حامله شده و مشکل نازایی برطرف گردد.
اما تلقیح مصنوعی روشهای مختلفی دارد، از جمله:
روش اول: در این روش زن و مردی که باهم زوج شرعی یکدیگر هستند ولی مشکل نازایی دارند، ابتدا اسپرم مرد را از بیضه ی او گرفته و آنرا داخل تخمک زن شرعیش قرار می دهند و سپس تخمک بارور شده را داخل رحم همان زن می کارند تا زن حامله شود.
روش دوم: در این روش اسپرم مرد را از بیضه ی او گرفته و داخل تخمک زنی بیگانه قرار می دهند و سپس به رحم او داخل می کنند، تا زن حامله شده و نوزاد متولد شده را به خانواده ی مرد یا زنی که مشکل نازایی داشت تحویل دهند.
روش سوم: تمامی روشهای دیگر بجز روش اول، در آن روشها برای رسیدن به نوزاد و رفع مشکل نازایی از روشی غیر از روش اول استفاده می کنند، حال به هر صورتی که این تلقیح مصنوعی صورت بگیرد که به غیر از روش اول باشد.
حکم تلقیح مصنوعی:
علما مابین حکم شرعی روش اول و دیگر روشها تفاوت قائل شده اند، زیرا در روش اول اسپرم و تخمک هر دو، متعلق به یک زوج شرعی می باشند و از طرفی تخمک بارور شده از این روش را در داخل رحم زن شرعی مرد می کارند. برای مطلع شدن از حکم این روش به فتاوای (۲۲۹۰) و (۲۲۸۹) مراجعه کنید.
اما در روشهای دیگر، یا اسپرم مرد بیگانه را با تخمک زن لقاح می دهند، و یا بالعکس: یعنی اسپرم مرد را با تخمک زن بیگانه لقاح می دهند. و یا آنکه تخمک بارور شده از یک زوج شرعی را داخل رحم زن بیگانه ای می کارند. این روشها همگی حرام می باشند و علما بر ممنوعیت آن اتفاق نظر دارند و آنرا نوعی از زنا شمرده اند، زیرا زن حامل منی و اسپرم مرد بیگانه ای است در حالیکه خداوند متعال بر زن حرام کرده است تا بجز اسپرم شوهر خویش پذیرای اسپرم مرد بیگانه ای باشد.
مجمع فقه اسلامی که در دوره ی سوم در شهر عمان و در تاریخ صفر سال ۱۴۰۷ ه.ق در مورد روشهای تلقیح مصنوعی تشکیل شد، حکم به حرام بودن (روشهای غیر از روش اول) نمودند.
و شیخ بکر ابو زید رحمه الله می گوید: «هرگاه زنی نطفه ی تشکیل شده از زوج شرعی دیگری را حمل کند، و یا اسپرم مرد بیگانه ای را با تخمک خویش لقاح دهد، این عمل در حقیقت حمل خون حرامی است که در شرع تحریم شده است زیرا هدف مهم است نه وسیله (یعنی نطفه ی مردی بیگانه داخل رحم زن شده است).. و این (نوزاد متولد شده) والد الزنا است، و ما ندیده ایم در این مورد خلافی بین کسانی که در این قضیه بررسی کرده اند وجود داشته باشد». ” فقه النوازل ” ( ۱ / ۲۶۹ ).
همچنین شیخ محمود شلتوت نیز (در ” فقه النوازل ” ( ۱ / ۲۷۵ ، ۲۷۶ )) در فتوایی این روشها را حرام دانسته است.
اما اگر به هر دلیلی چنین عمل حرامی صورت پذیرد و نوزاد متولد شود، این نوزاد به زنی تعلق می گیرد که از او متولد شده است و هیچ رابطه ی نسبی و ارثی بین نوزاد با مرد ثابت نخواهد شد، زیرا در حدیث صحیح آمده: «الْوَلَدُ لِلْفِرَاشِ وَللْعَاهِرِ الحجَرُ» متفق علیه
«بچه به (صاحب) بستر تعلق می گیرد، و بهره ی زنا کار سنگ است».
برای توضیحات دیگر به فتوای (۳۰۳۳) مراجعه کنید.
والله اعلم