وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
عَنْ أَبِی وَائِلٍ، قَالَ: کَانَ عَبْدُ اللَّهِ یُذَکِّرُ النَّاسَ فِی کُلِّ خَمِیسٍ فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ: یَا أَبَا عَبْدِ الرَّحْمَنِ لَوَدِدْتُ أَنَّکَ ذَکَّرْتَنَا کُلَّ یَوْمٍ؟ قَالَ: أَمَا إِنَّهُ یَمْنَعُنِی مِنْ ذَلِکَ أَنِّی أَکْرَهُ أَنْ أُمِلَّکُمْ، وَإِنِّی أَتَخَوَّلُکُمْ بِالْمَوْعِظَهِ، کَمَا کَانَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَتَخَوَّلُنَا بِهَا، مَخَافَهَ السَّآمَهِ عَلَیْنَا “.
ترجمه : ابوائل (رحمه الله) فرمودند: عبدالله (بن مسعود رضی الله عنه) بودند که هر پنج شنبه (برای) مردم (سخنرانی نموده و آنها) را پند می دادند، مردی به ایشان گفت : ای ابو عبد الرحمن من دوست داشتم که ای کاش شما هر روز (برای ما سخنرانی نموده و) ما را پند می دادی؟ (عبد الله بن مسعود رضی الله عنه) فرمودند: همانا آنچه مرا از انجام این کار مانع می گردد این است که من ناپسند می دارم که شما را خسته و دلسرد کنم، و همانا من گه گاهی و در اوقات بانشاطی شما، برایتان پند داده نصیحت می کنم همان گونه که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم بودند گه گاهی و در زمان بانشاطی و سرحالی ما؛ ما را موعظه و ارشاد می نمودند این از آن ترس بود که مبادا ما خسته و دلسرد شویم .
مسائل و احکام حدیث:
از حدیث بالا احکام و مسائل زیر فهمیده و برداشت می شود :
۱ – عبدالله بن مسعود رضی الله عنه هر پنج شنبه برای مردم سخنرانی نموده و آنها را پند می دادند.
۲- پاسخ دادن به شبهات و درخواست های مردمی وظیفه هر عالم و داعی دین است .
۳- از علما و داعیان درخواست موعظه و ارشاد بیشتر نمودن مجاز است .
۴- کنیت عبد الله بن مسعود رضی الله عنه ابوعبد الرحمن بوده است .
۵- در تمام روز های هفته سخنرانی نمودن خوب نیست .
۶- هفته ای یک بار برای مردم کلاس درس و یا موعظه و ارشاد گذاشتن روش برخی از یاران رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم بوده است.
۷- روز خاصی را برای وعظ و ارشاد و یا کلاس درس تعیین نمودن ایرادی ندارد .
۸- خسته و دلسرد نمودن مردم کار خوبی نیست .
۹- در زمان وعظ و ارشاد رعایت نمودن اوضاع و احوال مردم ضروری است .
۱۰ – در زمان نشاط برای مردم حرف دینی زدن و آنها را وعظ و ارشاد نمودن سنّت رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم و روش و طریقه صحابه رضی الله عنهم بوده است .