تدبر در قرآن

تفسیر آیه ۱۹۰ سوره الأعراف

أعوذ بالله من الشیطان الرجیــــم
بِسْــمِ اللهِ الـرَّحـْمـــنِ الـرَّحِـیــمِ

{فَلَمَّا آتَاهُمَا صَالِحاً جَعَلاَ لَهُ شُرَکَاء فِیمَا آتَاهُمَا فَتَعَالَى اللّهُ عَمَّا یُشْرِکُونَ} ‏(۱۹۰)

«پس‌ چون‌ خداوند» دعایشان‌ را اجابت‌ کرد و «به‌ ایشان‌ فرزندی‌ صالح‌ عطا کرد، برای‌ او در عطایش‌ شریکانی‌ مقرر کردند و خدا از آنچه‌ با او شریک‌ می‌گردانند برتر است» سخن‌ در اینجا از آدم‌ و حوا به‌ نسل‌ پدید آمده‌ از ایشان‌ از مرد وزن‌ حمل‌ می‌شود بنابراین، جمعی‌ از مفسران‌ بر آنند که‌ شریک‌ آورندگان‌ در عطای‌ الهی‌ از جنس‌ بنی‌آدمند، نه‌ خود آدم‌ و حوا. حسن‌ بصری‌ می‌گوید: «مراد از این‌ مشرکان، یهود و نصاری‌اند که‌ حق‌ تعالی‌ به‌ آنان‌ فرزندانی‌ سالم‌ عطا کرد، اما آنها یهودی‌ و نصرانی‌ شدند».

ابن‌کثیر این‌ تفسیر را از نیکوترین‌ تفاسیر در این‌ موضوع‌ دانسته‌ و می‌گوید: «ما قاطعانه‌ برآنیم‌ که‌ آدم‌ و حوا شرک‌ نورزیدند و مراد آیه، برخی‌ از نسل‌ ایشان ‌است».

ولی‌ برخی‌ دیگر از مفسران‌ چون‌ سیوطی‌ و شاه‌ ولی‌الله دهلوی‌ بر آنند که‌: مراد خود آدم‌ و حوا هستند. تکیه‌ این‌ گروه‌ از مفسران‌ بر حدیث‌ ضعیفی‌ است‌ به‌ روایت‌ سمره‌ رضی الله عنه از رسول‌ خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم که‌ فرمودند: «چون‌ حوا زایمان‌ کرد، ابلیس ‌نزد وی‌ آمد و به‌ وی‌ گفت‌: فرزندت‌ را عبدالحارث‌ نام‌ کن، که‌ اگر چنین‌ کنی، زنده‌ می‌ماند و قبلا چنان‌ بود که‌ فرزندان‌ وی‌ می‌مردند پس‌ این‌ از القاآت ‌شیطان‌ بود». به‌ تأیید این‌ روایت، روایات‌ اسرائیلی‌ بسیاری‌ که‌ هیچ‌ پایه‌ و اساسی‌ندارند، نقل‌ شده‌ است‌ که‌ نمی‌توان‌ برآنها استناد کرد. آری‌! شرک‌ و امثال‌ آن، از اعمال‌ لایق‌ شأن‌ انبیا علیهم السلام نیست‌ چنان‌که‌ از آیه‌ بعدی‌ که‌ به‌ صیغه‌ جمع‌ آمده ‌است، نیز پیداست‌.

مقاله پیشنهادی

فضیلت سفارش به قرآن

عَنْ طَلْحَهَ ابْنِ مُصَرِّفٍ قَالَ: سَأَلْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِی أَوْفَى: آوْصَى النَّبِیُّ صلی الله …