آیا تسبیح گرداندن و اذکار رو تکرار کردن و استفاده از ذکر شمار از نظر شرعی اشکالی نداره؟

پاسخ : شمردن اذکار و تسبیحات با ریگ ها و یا هسته های خرما و یا تسبیح و یا هرآله دیگری از رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، و صحابه رضی الله عنهم به اثبات نرسیده است و احادیث و روایاتی که در این باره از این بزرگواران روایت شده ضعیف و بی اعتبار هستند ، گرچه برخی از علما آنها را صحیح و یا حسن دانسته اند و آنچه از عمل رسول اللّه صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و دستور رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، به اثبات رسیده شمردن اذکار و تسبیحات با سر انگشتان و خم نمودن انگشتان است ، در این باره به حدیث صحیحی که در ذیل در این باره ذکر می شود توجه نمایید :

۱-  عَنْ یُسَیْرَهَ أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَمَرَهُنَّ أَنْ یُرَاعِینَ بِالتَّکْبِیرِ وَالتَّقْدِیسِ وَالتَّهْلِیلِ وَأَنْ یَعْقِدْنَ بِالأَنَامِلِ فَإِنَّهُنَّ مَسْئُولاَتٌ مُسْتَنْطَقَاتٌ. سنن ابی داود. (۱۵۰۳)
ترجمه : یسیره رضی الله عنها فرمودند : همانا پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم به آنان دستور دادند که بر گفتن تکبیر و کلماتی که بزرگواری الله متعال را بیان می کند و بر گفتن لا اله الا الله مواظبت و مداومت کنند و آنها را با سر انگشتان گره زده بشمارند ، زیرا در قیامت از این سر انگشتان درخواست سخن خواهد شد ، (و اینها در قیامت گواهی خواهند داد).

۲-  عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ رَأَیْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ- یَعْقِدُ التَّسْبِیحَ بِیَمِینِهِ.  (سنن ابی دواد، حدیث ۱۰۵۴).

ترجمه : عبدالله بن عمرو رضی الله عنه فرمودند:  من رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، را دیدم که تسبیحات را با انگشتان دست راستشان گره زده می شمارند.

آری در اینجا  بنا بر دلایل زیر می توان گفت : شمردن اذکار و تسبیحات با تسبیح، یا ذکرشمار و یا هر آله دیگری بجز انگشتان دست راست بدعت است :

۱- رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، دستور دادند که اذکار و تسبیحات را با سر انگشتان بشمارید .

۲- خود رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، تسبیحات و اذکار را با دست راست می شمردند.

۳- احادیثی که از رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، در باره تأیید شماره تسبیحات با هسته های خرما و تسبیح آمده اند، ضعیف و بی اعتبارند.

۴- صحابه رضی الله عنهم با دست تسبیحات و اذکار را می شمردند .

۵- ابن مسعود رضی الله عنه عمل گروهی که با هسته های خرما اذکار می گفتند را انکار و رد نمود.

۶- رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، فرمودند : بهترین روش روش محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم می باشد ، و رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، بدون تسبیح اذکار را می خواندند.

۷- رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، فرمودند:  هرکس کاری را انجام دهد که برابر با دستورما نباشد آن مردود است ، و تسبیح در زمان رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، برای شمارش اذکار و تسبیحات استفاده نمی شده است .

۸- شمارش اذکار و تسبیحات با تسبیح اگر عمل خوبی می بود حتما قرآن و سنت صحیح بیان می نمود.

هذا ما عندی والله اعلم بالصواب .

مقاله پیشنهادی

خیار(داشتن اختیار در معامله)

حکمت مشروعیت داشتن اختیار در معامله داشتن حق اختیار در معامله از محاسن اسلام است؛ …